Waal (rivier)

Waal
Lengte	82 km
Debiet	1.500 m³/s
Bron	Rijn, Pannerden
Monding	Merwede/Afgedamde Maas, Woudrichem
Stroomt door	Gelderland Gelderland  Nederland
Bevaarbaar	VIc
De Waal bij Slijk Ewijk (juli 2021).
De Waal bij Nijmegen, 1641.
Portaal    Geografie

De Waal is een Nederlandse rivier. Ter hoogte van Pannerden splitst de Rijn zich in het Pannerdensch Kanaal, dat 6 km verderop overgaat in de Nederrijn en de Waal. De Waal is veruit de waterrijkste arm van de Rijn in Nederland (65% van de waterafvoer) en ook de voornaamste voor de scheepvaart. De totale lengte van de Waal bedraagt 82 kilometer.

De Waal gaat vanaf de vroegere samenvloeiing met de Maas bij Woudrichem (nu de Afgedamde Maas) over in de Merwede en stroomt vervolgens via verschillende routes naar de Noordzee; het meeste water stroomt via de Nieuwe Merwede in het Hollandsch Diep. Het water tussen de Noord en de Oude Maas, ten zuiden van Ridderkerk, heet eveneens de Waal: dit deel van ca. 9 km lengte is een overblijfsel van een vroegere ligging van deze rivier.

De Waal wordt met de Nederrijn en Amsterdam verbonden door het Amsterdam-Rijnkanaal (bij Tiel) en met de Maas door het Maas-Waalkanaal (bij Nijmegen) en het Kanaal van St. Andries. Op dat laatste punt vloeien de Waal en de Maas op een afstand van 1,9 km langs elkaar heen. De getijden van de Noordzee werken door tot ongeveer Zaltbommel, waar een getijverschil van ongeveer 10 cm meetbaar is. Voor het afsluiten van de zeegaten en riviermondingen in het kader van de Deltawerken was het getijdenverschil op de Waal veel groter dan vandaag de dag. De invloed van de getijden was toen merkbaar tot Nijmegen.

Het vaarwater wordt gebruikt door binnenvaartschepen tot en met CEMT-klasse VIc en pleziervaart.^[1]

1. ↑ Vaarwegen in Nederland (pdf) Pagina 155 / 495. Rijkswaterstaat (October 2023). Geraadpleegd op 12 oktober 2023.