Waterschaarste

Waterschaarste is het tekort aan voldoende schoon water. De vraag naar water overstijgt de aanbodcapaciteit van het natuurlijke systeem of de toegang ertoe. Dit is een probleem waar een derde van de mensheid mee te maken heeft^[1] en een van de bepalende thema's van de 21ste eeuw.^[2] Schaarste is herkenbaar aan vraag waaraan niet kan worden voldaan, spanningen tussen gebruikers, concurrentie om water, overmatige onttrekking van grondwater en onvoldoende stroming voor een gezond milieu.^[3] In 2025 zullen, volgens prognoses van de FAO, 1,8 miljard mensen in landen of gebieden leven waar absolute waterschaarste heerst en twee derde van de wereldbevolking zou te maken kunnen hebben met waterstress. Snel groeiende stedelijke gebieden zullen een zwaar beslag leggen op watervoorraden in de buurt.^[4] Internationale organisaties als UN Water, de World Water Council, Water.org en het World Economic Forum spreken van een mondiale watercrisis.^[5][6]

Waterschaarste wordt veroorzaakt door een complex geheel aan fluctuerende, op elkaar inwerkende menselijke en ecologische factoren. De groeiende wereldbevolking, verbeterende levensstandaarden, veranderende consumptiepatronen en steeds toenemende irrigatie van landbouwgronden zorgen voor een stijgende vraag naar water.^[7] Klimaatverandering, ontbossing, waterverspilling en -vervuiling zorgen anderzijds voor een dalende beschikbaarheid.^[8] Dat de beschikbaarheid van water, evenals de consumptie ervan, doorgaans plaatselijk per seizoen varieert, maakt het moeilijker om inzicht te krijgen in de problematiek. Genuanceerde analyses uit 2016 laten zien dat twee derde van de wereldbevolking (4 miljard mensen) ten minste 1 maand per jaar in omstandigheden van ernstige waterschaarste leeft. Bijna de helft van die mensen leeft in India en de Volksrepubliek China.^[7]

In 2012 hadden wereldwijd meer dan 780 miljoen mensen geen toegang tot veilig drinkwater.^[9] (120 miljoen daarvan in Europa).^[10] Op 28 juli 2010 erkende de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties het recht op veilig, schoon drinkwater en sanitatie als een mensenrecht, door het op te nemen in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.^[11]

1. ↑ 10 facts about water scarcity Wereldgezondheidsorganisatie Geraadpleegd op 23-10-2012
2. ↑ [1] World Resources Institute Geraadpleegd op 05-12-2017
3. ↑ (en) Coping with water scarcity FAO Water Report 2012, Geraadpleegd op 23-10-2012
4. ↑ (en) Hot issues: water scarcity FAO 2012. Geraadpleegd op 26-10-2012
5. ↑ Water, bron van ontwikkeling, macht en conflict kennisdossier van het NCDO 08-01-2012, Geraadpleegd op 22-10-2012
6. ↑ How do we prevent today's water crisis becoming tomorrow's catastrophe? World Economic Forum 23-03-2017, Geraadpleegd op 11-01-2018
7. ↑ ^{a b} (en) Hoekstra A.Y. en Mekonnen M.M. Four billion people facing severe water scarcity, 12 februari 2016, American Association for the Advancement of Science. Geraadpleegd op 29-12-2017
8. ↑ Factsheet Waterschaarste 2012 futureleadersevent.nl. Geraadpleegd op 23-10-2012
9. ↑ (en) Progress on Drinking Water and Sanitation, 2012 update Wereldgezondheidsorganisatie en UNICEF, Geraadpleegd op 23-10-2012
10. ↑ (en) United nations World Water Development Report 4 2012, UNESCO, Overview of Key Messages, Geraadpleegd op 31-10-2012
11. ↑ (en) General Assembly GA/10967, 28 juli 2010, un.org. Geraadpleegd op 23-10-2012