Xinjiang

شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى
Shinjang Uyghur Aptonom Rayoni
新疆维吾尔自治区
Xīnjiāng Wéiwú'ěr Zìzhìqū

Autonome regio in China
Afkorting	疆 (pinyin: Jiāng)
Oorsprong naam	新 xīn - nieuw 疆 jiāng - grens "nieuwe grens"
Hoofdstad	Ürümqi
Coördinaten	43°49'31"NB, 87°36'50"OL
Algemeen
Oppervlakte	1.660.000 km² (1e)
Inwoners (2002) (Geklasseerd 24e)	19.050.000 (11,5 inw./km²)
BNP (2003)	187.800 M RMB
(Geklasseerd 25e)	(BNP/inw. 8.390 RMB)
ISO 3166-2	CN-65
Politiek
Voorzitter	Nur Bekri (努尔·白克力)
Overig
Website	xinjiang.gov.cn
Portaal    China

Gezicht op de hoofdstad Ürümqi in 2006

Een Oeigoerse moskee in Kashgar

Traditionele Oeigoerse woningen in het oude centrum van Kashgar, die op het punt staan gesloopt te worden

Het Karakulmeer met de berg Kongur op de achtergrond

Een Oeigoerse vrouw in Hotan

Graftombe van Apag Hodja in Kasghar

Kirgies op de Karakorum 'snelweg'

De Emir-minaret in Turpan

Vlag van Oost-Turkestan die gebruikt wordt door naar onafhankelijkheid strevende Oeigoeren. Ook wel Kökbayrak genoemd: "hemelvlag". Het is een variant van de Turkse vlag

Belangrijkste volken in Xinjiang (2000):

■ Oeigoeren

■ Han-Chinezen

■ Kazachen

Xinjiang (Chinees: 新疆; pinyin: Xīnjiānɡ; Oeigoers: شىنجاڭ, Sinjiang; IPA: ɕíntɕjáŋ, vertaling: nieuwe grens), in historische context vaak Sinkiang genoemd, is een autonome regio in het noordwesten van China.

Tijdens de Han-dynastie begon China zijn invloed naar het westen uit te breiden. Het duurde echter tot rond 640 voor de Tang-dynastie het huidige Xinjiang veroverde. In 751 verloor China zijn greep op Centraal-Azië weer, en kwam het gebied onder het Oeigoerse Rijk. In de 13e eeuw werd het deel van het Mongoolse Rijk. Vanaf het midden van de 14e eeuw maken delen van Xinjiang deel uit van het kanaat van Moghulistan. Het noordelijk deel werd beheerst door de Oirat-Mongolen. In het midden van de 18e eeuw heroverde de Qing-dynastie het gebied voor China.

Het gebied werd wisselend door de Chinezen en lokale heersers geregeerd, tot het communistische regime in China in de jaren vijftig een einde maakte aan de autonomie.

De oorspronkelijke bewoners van het gebied zijn de Oeigoeren - een Turks volk, dat cultureel en taalkundig gezien tot Centraal-Azië behoort. Zowel in Perzische als Arabische historische kronieken wordt gesproken over Oost-Turkestan. De regio staat ook bekend als "Chinees Turkestan", een naam die tot de 20e eeuw gebruikt werd om het te onderscheiden van Russisch Turkestan. Tegenwoordig bestaat de bevolking echter uit ongeveer even grote groepen Oeigoeren en Chinese kolonisten die zich sinds de jaren vijftig in het gebied gevestigd hebben. De Chinese regering voert een politiek van sinificatie, waarbij gebruik van het Oeigoers ontmoedigd wordt en zowel de migratie van Chinezen naar het gebied als de assimilatie van Oeigoeren in de Chinese cultuur en economie gestimuleerd worden. De Oeigoerse en Chinese gemeenschappen leven echter op gespannen voet en strikt gescheiden van elkaar.^[bron?]

De Europese Unie, de Verenigde Staten, Canada en het Verenigd Koninkrijk hebben in 2021 verklaard dat er sprake is van genocide op de Oeigoeren die leven in dit gebied.^[1][2][3][4] Deze zou gepaard gaan met onder meer gedwongen sterilisaties, gedwongen volksverhuizingen, anti-separatistische propaganda en opsluiting van Oeigoeren in interneringskampen.

1. ↑ "Canada's parliament declares China's treatment of Uighurs 'genocide'", BBC, 23 februari 2021. Gearchiveerd op 29 december 2022.
2. ↑ "UK parliament declares genocide in China’s Xinjiang; Beijing condemns move", REUTERS, 22 april 2021. Gearchiveerd op 29 december 2022.
3. ↑ "US accuses China of 'genocide' of Uyghurs and minority groups in Xinjiang", CNN, 20 januari 2021.
4. ↑ "EU straft China om onderdrukken Oeigoeren, China slaat stevig terug", RTL Nieuws, 23 maart 2021. Gearchiveerd op 27 juni 2022.