Kompass

Eit kompass er eit navigasjonsinstrument som viser himmelretningane. Eit vanleg magnetkompass viser retninga mot den magnetiske nordpolen, og dersom det er liten deviasjon, vil kompasset peike omtrent mot den geografiske Nordpolen. Det finst magnetkompass, gyrokompass og elektroniske kompass.

Dei første kompassa blei konstruerte i Kina. I Europa finst det opplysningar frå slutten av 1100-talet om primitive kompassinnretningar (ein bit magnetisk jarn på eit halmstrå i ei vass-skål). Frå midten av 1300-talla finst det skildringar av eit kompass med ei skive opphengd på ein stift, og omkring år 1900 fekk det magnetiske kompasset den utforminga det framleis har.

Kinesarane tok i bruk kompasset omkring 1090, under Song-dynastiet. Men den første kinesiske bruken av kompasset var i spådomssamanheng; europearane var tidlegast ute med å bruke kompasset som navigasjonsinstrument i sjøfarten.