Apomiksja

Apomiksja, agamospermia^[1] (apo – bez, oddzielony, oddalony; miksja – fuzja, zlewanie^[2]) – typ rozmnażania, w którym do powstania zarodka i wytworzenia nasion dochodzi bez zapłodnienia. Zarodek powstaje wyłącznie z komórek osobnika matczynego^[3]. W przeszłości termin apomiksja oznaczał wszelkie formy rozmnażania bezpłciowego występujące u roślin^[4]. Aktualnie apomiksja jest synonimem agamospermii i dotyczy roślin wytwarzających nasiona (nagozalążkowe i okrytozalążkowe). Znane są zjawiska podobne do apomiksji u roślin niższych, jednak użycie samego terminu wobec tych organizmów jest dyskusyjne^[5].

Apomiksję można traktować w trojaki sposób^[6] – jako:

• wszystkie procesy bezpłciowe włącznie z rozmnażaniem wegetatywnym (najszersze ujęcie),
• wytwarzanie nasion (i zarodków) na drodze płciowej – jeśli przyjmowana jest definicja pierwsza, to drugie podejście określa się jako agamospermię,
• proces wytwarzania zarodka (sporofitu) z którejś z niezapłodnionych komórek woreczka zalążkowego (gametofitu) – przy takim podejściu wyklucza się z apomiksji embrionię przybyszową, czyli tworzenie nasion z zarodkami z komórek ośrodka lub osłonek zalążka.