Birmanistyka

Birmanistyka – nauka o Mjanmie (Birmie), obejmująca całość zagadnień związanych z tym krajem, w tym badania nad językiem birmańskim, kulturą, sztuką, religią, historią i polityką^[1][2].

W języku angielskim dziedzina ta funkcjonuje pod nazwą Burmese studies^[1]. W 1986 roku założona została Burma Studies Foundation oraz Center for Burma Studies przy Northern Illinois University w Stanach Zjednoczonych. Centrum to gromadzi badaczy z różnych dziedzin, oferując kursy z zakresu birmańskiej sztuki, kultury, języka i historii^[2]. Od 1996 wydawane jest poświęcone Birmie czasopismo naukowe The Journal of Burma Studies^[3]. W latach 2003–2008 inne czasopismo birmanistyczne, SOAS Bulletin of Burma Research, publikowała School of Oriental and African Studies przy Uniwersytecie Londyńskim^[4].

Kursy języka birmańskiego oferują m.in. School of Asian and African Studies przy Pekińskim Uniwersytecie Języków Obcych^[5], wspomniana SOAS przy University of London^[6] oraz Tokyo University of Foreign Studies^[7].

Publikacje polskojęzyczne na temat Birmy ograniczały się przez dłuższy czas do relacji reporterskich i literackich esejów. Autorami esejów historyczno-literackich byli początkowo tylko Bogdan Góralczyk i Grzegorz Torzecki. Pierwszą recenzowaną publikacją naukową poświęconą Mjanmie była praca Michała Lubiny z 2014 roku^[8], poświęcona tamtejszemu konfliktowi etnicznemu^[1][8]. To w niej został zaproponowany termin birmanistyka jako odpowiednik angielskiego Burmese studies^[1]. Termin ten, na wzór terminu niemieckiego – Birmanistik, pojawia się także we wstępie do bibliografii austronezystycznej Macieja Klimiuka z 2014 r. wraz z innymi określeniami (laotanistyka, wietnamistyka, taistyka, khmerologia, indonezjanistyka, austronezystyka, filipinistyka, jawanologia), obejmując jednocześnie całą Azję Południowo-Wschodnią^[9]. Również w 2014 ukazała się publikacja Michała Lubiny, syntetyzująca wiedzę o najnowszej historii kraju^[8][10]. M. Lubina i B. Góralczyk określają birmanistykę w Polsce, jako naukę w trakcie powstawania^[1][8].