Getto w Kielcach

Getto w Kielcach – utworzone w kwietniu 1941 przez okupacyjne władze niemieckie getto w Kielcach dla 27 tys. Żydów. Zlikwidowane w drugiej połowie sierpnia 1942 roku, poprzez wywiezienie większości mieszkańców do obozu zagłady w Treblince, zamordowanie części na miejscu i umieszczenie pozostałych w czterech obozach pracy przymusowej: Jasna-Stolarska („małe getto”) i trzech przyfabrycznych.

Liczna społeczność żydowska Kielc po niemieckiej agresji na Polskę we wrześniu 1939 roku została dotknięta represjami ze strony okupanta. Niemcy wysiedlili Żydów z centrum miasta, zaciągnęli ich do niewolniczej pracy i nałożyli dwie kontrybucje. Poprzez blokady kont bankowych, zakaz posiadania gotówki powyżej 2 tys. zł oraz przejęcie fabryk i sklepów wyeliminowali ich z gospodarki. W istniejącym od kwietnia 1941 roku getcie, którego budynki mogły pomieścić 15 tys. osób, Niemcy stłoczyli 27 tys. Żydów. Fatalne warunki mieszkaniowe, niedożywienie i powszechna bieda połączone były z licznymi zbrodniami, których głównym miejscem stał się cmentarz żydowski na Pakoszu, gdzie Niemcy rozstrzeliwali przywiezione z getta osoby. Okupanci likwidacji dzielnicy żydowskiej dokonali od 20 do 24 sierpnia 1942, wywożąc do obozu zagłady w Treblince ok. 20-21 tys. osób, a 1,2 tys. mordując na miejscu. Pozostawionych w Kielcach Żydów umieścili w istniejących w latach 1942–1944 czterech obozach pracy: Jasna-Stolarska i trzech przyfabrycznych. Martyrologię kieleckiej społeczności żydowskiej upamiętniają w mieście pomniki i tablice pamiątkowe.