Irena Godunowa

Irena Godunowa

carowa rosyjska
Okres	od 1584 do 1598
Jako żona	Fiodora I
Poprzedniczka	Maria Nagaja
Następczyni	Maria Skuratowa-Bielska
Dane biograficzne
Dynastia	Godunowowie
Data urodzenia	1557
Data śmierci	1603
Ojciec	Fiodor Godunow
Matka	Stefanida
Mąż	Fiodor I
Dzieci	Teodozja (Fieodosja)

Irena (Irina) Godunowa (ur. 1557, zm. w wrześni 1603 w Moskwie) – siostra Borysa Godunowa, od 1580 synowa Iwana Groźnego, żona jego drugiego syna Fiodora, który w 1584 objął tron jako Fiodor I.

W okresie, gdy o samodzielnej władzy kobiet nie było nawet mowy i nie istniał żaden precedens (jedynie św. Olga w X w. oraz Helena Glińska w latach 30. XVI w. sprawowały władzę jako regentki w imieniu synów)^[1], Irena usiłowała rządzić państwem jako bezpośrednia następczyni zmarłego męża po wygaśnięciu dynastii. Pierwszą kobietą w historii Rosji, której trwale udało się utrzymać na tronie, była jednak dopiero Katarzyna I, która przejęła władzę we własnym imieniu ponad 125 lat po nieudanej próbie Ireny Godunowej. Ona sama tydzień po śmierci Fiodora publicznie oznajmiła wolę wstąpienia do monasteru, rezygnując z władzy na rzecz dumy bojarskiej. Władczyni postrzygła się, przyjmując imię zakonne Aleksandry i wstąpiła do klasztoru Nowodziewiczego. Nadal jednak wpływała na bieg spraw państwowych, m.in. wydając imienne ukazy jako panująca carowa, aż do czasu zakończenia żałoby po carze Fiodorze i wstąpienia na tron jej brata, w którego kampanii wyborczej brała czynny udział. Faktyczne przejęcie władzy przez Borysa Godunowa, zakończone koronacją nowego władcy, ograniczyło działalność byłej carowej.