Back Supermoondheid Afrikaans قوة عظمى Arabic Superpotencia internacional AST Fövqəldövlət Azerbaijani Звышдзяржава Byelorussian Свръхдържава Bulgarian পরাশক্তি Bengali/Bangla Superpotència Catalan Supervelmoc Czech Uwchbwer Welsh

Supermocarstwo

Trzy supermocarstwa w 1944 według Williama T.R. Foxa: USA (ciemnoniebieski), ZSRR (ciemnoczerwony), Imperium Brytyjskie (cyraneczka)
Dwa supermocarstwa (podczas rozpadu Imperium Brytyjskiego):

     ZSRR

     USA

Imperium Brytyjskie w 1921 r. – największe imperium w dziejach świata (34 mln km kw.)
Imperium Chińskie w 1820 r. – gospodarcze supermocarstwo (28,7% światowego PKB[1] i 36,3% ludności świata)
Unia Iberyjska – Hiszpańskie i Portugalskie imperia kolonialne w l. 1581-1640. Hiszpania w XVI/XVII w. bywa określana jako 1. globalne supermocarstwo[2][3]
Rozwój Imperium Mongolskiego – do XIX w. drugiego co do wielkości imperium w dziejach (33 mln km.kw.)
Zasięg Imperium Rzymskiego w latach: 133 p.n.e. (czerwony), 44 p.n.e. (pomarańczowy – późna republika, zdobycze takich przywódców jak Pompejusz i Juliusz Cezar), 14 n.e. (żółty – zdobycze Oktawiana Augusta), 117 n.e. (zielony – zdobycze późniejszych cesarzy). W świadomości starożytnych dominowało w ówczesnym „świecie”[4]

Supermocarstwo (ang. superpower) – państwo (mocarstwo) dysponujące największym potencjałem politycznym, militarnym oraz gospodarczym i mogące w skuteczny sposób kreować stosunki globalne, przez co ma większe znaczenie od pozostałych mocarstw.

Autorem terminu „supermocarstwo” jest William Fox, który w 1944 określił USA, ZSRR, Wielką Brytanię mianem „supermocarstw”, co rozumiał jako globalną pozycję wyższą od dotychczasowych mocarstw[5]. Witold Orłowski uważa jednak że „supermocarstwo to państwo, którego siła wyraźnie dominuje nad siłami większości innych mocarstw świata” a jego siła państwa przekracza 20% siły świata[6]. Alice Lyman Miller definiuje supermocarstwo jako „państwo, które ma zdolność rozszerzania dominacji i wpływów na skalę ogólnoświatową na więcej niż jeden region na globie w danym czasie i może osiągnąć status globalnego hegemona”[7].

  1. ↑ Dziesięciu wspaniałych, Wprost 24 XII 2006,s. 54.
  2. ↑ http://www.thelatinlibrary.com/imperialism/notes/spanishempire.html The Spanish Empire.
  3. ↑ Wouldn’t the French Empire have been a superpower? [online], www.thegreenpapers.com [dostęp 2017-11-26].
  4. ↑ Imperium Rzymskie według dzisiejszych standardów nie może zostać uznane za supermocarstwo ani za mocarstwo globalne – a za regionalne (w basenie Morza Śródziemnego), lecz w starożytności uważało się za światowe Imperium Mundi.
  5. ↑ William Fox: The Superpowers: The United States, Britain and the Soviet Union – Their Responsibility for Peace zob: https://static.casaasia.es/pdf/9200595422AM1127202862621.pdf s. 5.
  6. ↑ Witold Orłowski: Stulecie chaosu. Alternatywne dzieje XX wieku, Open Wydawnictwo Naukowe i Literackie, Warszawa 2007, s. 537.
  7. ↑ SJIR: China an Emerging Superpower? [online], www.stanford.edu [dostęp 2017-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2014-05-11].

Rich TVX News Network Site

Rich TVX News Network Info

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search