Tolerancja

Ten artykuł dotyczy pojęcia tolerancji w socjologii, kulturze i religii. Zobacz też: inne znaczenia.

Tolerancja (łac. tolerantia – cierpliwość, wytrwałość) – termin oznaczający poszanowanie czyichś poglądów, wierzeń, upodobań, różniących się od własnych^[1]. Stosowany w socjologii, badaniach nad kulturą i religią, oznacza postawę zgody na wyznawanie i głoszenie poglądów oraz wierzeń z którymi się nie zgadzamy, jak i praktykowanie sposobu życia, którego zdecydowanie nie aprobujemy, a więc zgody na to, aby społeczność do której przynależymy, była różnorodna w aspektach dla nas istotnych^[2].

Tolerancja polega na uszanowaniu obcej narodowości i związanych z nią różnic kulturowych. Oznacza także, wyrozumiałość dla odmienności. Jest poszanowaniem poglądów, pochodzenia, opinii, upodobań itp. W skrócie, szacunek dla wolności innych ludzi, którzy maja odmienny styl życia od naszego. Są to także jednostki, które według innych nie wpisują się w „normę”, czyli ludzie ze swoimi własnymi opiniami, które niekoniecznie są przychylne większości, więc są obce, np. reprezentujące swój styl bycia poprzez wyszukane stylizacje. Taka odmienność pobudza ludzką kreatywność do działania w tym niezliczonym wachlarzu wyboru, który wzbogaca społeczeństwo, daje poczucie wolności, ponieważ każdy może być tym, kim chce^[3]. „Tolerancji” towarzyszą takie formuły jak: traktuj innego tak, jak sam chciałbyś być traktowany, szanuj godność istot ludzkich, postaw się w czyjejś sytuacji nim go osądzisz, nie toleruj złoczyńcy, nie troszcząc się o ofiarę jego czynu. Wszystkie takie próby zakładają uniwersalną ważność podstawowych norm etycznych. Ma to znaczenie priorytetowe w kontekście wychowania, które powinno przygotować jednostkę do spotkania z wszelką innością- zarówno kulturową, wyznaniową, narodową i etniczną, jak też tą wynikającą z płci, seksualności, różnic pokoleniowych, choroby czy niepełnosprawności. Należy to rozumieć jako proces ukierunkowany na kształtowanie ciekawości i otwartości w obliczu inności, rozwijanie umiejętności poszanowania różnic i rozwiązywania konfliktów na drodze dialogu i wzajemnego zrozumienia. Powinno też oznaczać działania ukierunkowane na rozwijanie takich kompetencji międzykulturowych, które ukierunkowują postawy i działania ludzi nie tylko na poznawanie Innego, ale też na budowanie z nim wspólnoty ponad różnicami. Jej znaczenie podkreślają największe organizacje międzynarodowe, które z założenia działać mają na rzecz budowania ładu pokojowego na świecie^[4].