Transport rowerowy

Zobacz wiadomości w serwisie Wikinews na temat: Transport rowerowy

Transport rowerowy obejmuje każdą jazdę na rowerze wykonywaną jako element transportu, a nie jako aktywność sportową (kolarstwo) czy rekreacyjną. Na świecie jest to dominująca forma wykorzystania roweru^[1]. Według danych na 2018 rok na świecie było ponad miliard rowerów, a ponad 50% światowej populacji potrafi jeździć rowerem^[2]. W niektórych krajach rower nadal jest środkiem transportu dla ubogich; w innych jazda na rowerze jest uważana za odpowiednią wyłącznie do celów rekreacyjnych^[3]. W Europie liderem w codziennym, transportowym wykorzystaniu roweru są Amsterdam i Kopenhaga, gdzie roweru jako codziennego środka transportu używa ponad połowa mieszkańców^[4]. W Kopenhadze już w 2016 roku po raz pierwszy liczba dojeżdżających na rowerze przekroczyła liczbę dojeżdżających samochodem^[5]. W 2019 62% mieszkańców stolicy Danii deklarowało dojazd rowerem do pracy, co stanowiło 4 razy więcej niż samochodem^[6].

W Polsce dominującą role odgrywa jazda rekreacyjna na rowerze z wynikiem 69% ankietowanych w badaniach Ipsos z 2022 roku; do użycia roweru w celach komunikacyjnych przyznało się 17% mieszkańców Polski.

Mobilność rowerowa jest jednym z rodzajów transportu prywatnego(inne języki) i znaczną częścią transportu osobistego / mobilności osobistej^[7]. W dokumencie z 2010 r., o który zwróciła się Komisja Transportu i Turystyki Parlamentu Europejskiego, mobilność oznacza nie tylko możliwość podróżowania, ale, co ważniejsze, obejmuje także możliwość decydowania przez podróżującego, kiedy i gdzie podróżować^[8].

Transport rowerowy generalnie obejmuje pokonywanie krótkich i średnich odległości (kilka kilometrów, nierzadko 3–15 kilometrów w jedną stronę lub nieco dłużej), zazwyczaj w środowisku miejskim. Obejmuje dojazdy do pracy, szkoły, uniwersytetu, na zakupy, urzędów i instytucji i wszystko to, co nazywamy komunikacją rowerową, lub też wyjazdy prywatne do znajomych i rodziny lub inne wyjazdy towarzyskie. Obejmuje również działalność gospodarczą, taką jak dostarczanie towarów lub świadczenie usług transportowych. W miastach usługi kurierskie coraz częściej powierzane są kurierom rowerowym, a rowery towarowe mogą konkurować z ciężarówkami i furgonetkami, szczególnie tam, gdzie wymagane są liczne małe dostawy, zwłaszcza na zatłoczonych obszarach. Velotaxi może również świadczyć usługi transportu publicznego, takie jak autobusy i taksówki.

W związku z korzyściami społecznych i ekonomicznymi często w miastach wdrażana jest polityka zachęcająca do korzystania z rowerów w celach użytkowych z następujących powodów: poprawa zdrowia publicznego^[9][10][11], zdrowie indywidualne i zyski pracodawców^[12], zmniejszenie zatorów drogowych i zanieczyszczenia powietrza^[11], poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego^[11], lepsza jakość życia^[10], lepsza mobilność i integracja społeczna^[10] oraz korzyści dla rozwoju dzieci^[10]. Rower jest jedynym środkiem transportu, który Unia Europejska uznała za w 100% przyjazny zarówno dla klimatu, jak i ochrony środowiska^[13].

16 lutego 2023 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję w sprawie opracowania strategii UE dotyczącej transportu rowerowego, której celem strategicznym będzie podwojenie liczby przejazdów rowerowych w Europie do 2030 r.; ustawia ona priorytet na rower jako pełnoprawny środek transportu, co oznacza, że powinien być traktowany z taką samą wagą jak każdy inny środek transportu^[14]. Ostateczny tekst Europejskiej Deklaracji Rowerowej zapowiadany był na lato 2023^[15]. Rezolucja wyznacza 17-punktowy plan działań, które mają rozwinąć rowerową infrastrukturę, stworzyć grunt pod produkcję w Europie rowerów, komponentów i baterii do rowerów, a także stworzyć dwa miliony nowych miejsc pracy w „rowerowym ekosystemie”. Mają one objąć produkcję, turystykę, handel detaliczny, obszar zdrowia i sportu^[16]. Wśród punktów znalazło się uwzględnienie ruchu rowerowego podczas tworzenia i rozbudowy infrastruktury transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T) czy ustanowienie 2024 roku Europejskim Rokiem Jazdy na Rowerze^[16][17].