Wykorzystywanie seksualne dzieci

Wykorzystywanie seksualne dzieci, wykorzystywanie seksualne małoletnich – krzywdzenie małoletnich na tle seksualnym przez osoby dorosłe lub starszą młodzież^[1][2]. Oprócz bezpośredniego kontaktu seksualnego wykorzystywaniem seksualnym dzieci jest również każda sytuacja, w której dorosły nieprzyzwoicie obnaża swoje genitalia wobec dziecka, namawia (prosi lub naciska na dziecko) do brania udziału w czynnościach o charakterze seksualnym, prezentuje dziecku pornografię lub wykorzystuje dzieci do produkcji pornografii dziecięcej^[1][3][4].

Światowa Organizacja Zdrowia określa wykorzystywanie seksualne dzieci jako:

zaangażowanie dziecka w aktywność seksualną, której nie jest on lub ona w stanie w pełni zrozumieć i udzielić na nią świadomej zgody, naruszająca prawo i obyczaje danego społeczeństwa. Z wykorzystywaniem seksualnym mamy do czynienia wtedy, gdy występuje ono pomiędzy dzieckiem a dorosłym lub dzieckiem i innym dzieckiem, w sytuacji zależności, jeśli te osoby ze względu na wiek bądź stopień rozwoju pozostają w stosunku opieki, zależności, władzy. Celem takiej aktywności jest zaspokojenie potrzeb innej osoby. Aktywność taka może obejmować:

• nakłanianie lub zmuszanie dziecka do udziału w jakichkolwiek prawnie zabronionych czynnościach seksualnych
• wykorzystywanie dziecka do prostytucji lub innych nielegalnych praktyk seksualnych
• wykorzystywanie dziecka do produkcji przedstawień i materiałów pornograficznych^[5].

Skutki wykorzystywania seksualnego dziecka obejmują: depresję^[6], zespół stresu pourazowego^[7], zaburzenia lękowe^[8], skłonność do wykorzystywania dzieci w wieku dorosłym^[9], naruszenie prawidłowego rozwoju seksualnego^[10], a także fizyczne uszkodzenia ciała dziecka. Molestowanie seksualne przez członka rodziny jest formą kazirodztwa, które może spowodować poważniejsze i długoterminowe urazy psychiczne, szczególnie w przypadku kazirodztwa rodzicielskiego^[11]. W części przypadków wykorzystanie seksualne może bezpośrednio skutkować poważnymi obrażeniami cielesnymi, a nawet śmiercią dziecka. Wiąże się to z faktem, iż wśród niekazirodczych pedofilów (w 81% wybierających za cel chłopców) zdiagnozowano także inne parafilie, w tym sadyzm^[12].

Poza najbliższą rodziną, wśród środowisk, w których może występować wykorzystywanie seksualnie dzieci wskazuje się m.in. szkołę i kościół. W pierwszych dekadach XXI wieku w debacie publicznej szczególnie dużo miejsca poświęcono nadużyciom seksualnym w Kościele katolickim, o których tuszowanie obarczono winą hierarchów Kościoła katolickiego, w tym niektórych biskupów, kardynałów i papieży^[13][14].

Około 20% do 25% kobiet i 5% do 15% mężczyzn było wykorzystywanych seksualnie w dzieciństwie^{[15][16][17][18][19]}. Większość sprawców wykorzystania seksualnego zna się ze swoimi ofiarami. Około 30% to krewni dziecka, najczęściej ojcowie, ojczymowie, wujowie bądź stryjowie lub kuzyni. Około 60% to inni znajomi, tacy jak przyjaciele rodziny, osoby pilnujące dzieci lub sąsiedzi. Obcy są sprawcami około 10% przypadków wykorzystywania seksualnego dzieci. Większość tego typu przypadków jest popełnianych przez mężczyzn, kobiety są zaangażowane w około 14% zgłoszonych przestępstw przeciwko chłopcom i 6% zgłoszonych przestępstw przeciwko dziewczynkom^[15]. Za większość przypadków wykorzystania dzieci przed okresem dojrzewania odpowiadają pedofile^[20][21], jednakże w niewielkim zakresie występki te popełniają osoby, które nie spełniają kryteriów diagnostycznych pedofilii^[22].

Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne wydało rezolucję, w której sprzeciwia się wykorzystywaniu seksualnemu dzieci. Seks dorosłych z dziećmi został w niej określony jako krzywdzący, naganny, oparty na wyzysku i przykładnie karany przez prawo. Wśród skutków seksualnego wykorzystania zostały wymienione takie problemy zdrowotne jak zaburzenia odżywiania, myśli samobójcze, trudności w uczeniu się, depresja, niepokój, strach, wycofanie społeczne i problemy behawioralne. Ponadto Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne dystansuje się od wszelkich publikacji i organizacji, które popierają stosunki seksualne między dziećmi a dorosłymi^[23].