CIA

CIA
Central Intelligence Agency
Merkezî İstihbarat Teşkilatı

CIA mührü
CIA bayrağı
George Bush İstihbarat Merkezi, Langley, Virginia
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi	18 Eylül 1947 (76 yıl önce) (1947-09-18)
Önceki kurum	Office of Strategic Services[2]
Türü	İstihbarat servisi
Bağlılığı	Birleşik Devletler
Adres
Personel sayısı	21.575 (tahmin)[1]
Yıllık bütçe	Gizli (ancak basın tahmini US$15 milyardır)
Yönetici(ler)	William Joseph Burns, Direktör
Web sitesi	www.cia.gov

CIA (İngilizce: Central Intelligence Agency, lit. 'Merkezî İstihbarat Teşkilatı'), Birleşik Devletler federal hükûmetinin sivil bir dış istihbarat servisidir ve resmî olarak dünyanın dört bir yanındaki ulusal güvenlik bilgilerini, öncelikle insan istihbaratını (HUMINT) kullanarak toplamak, işlemek ve analiz etmekle görevlendirilmiştir.

ABD başkanı Harry Truman döneminde kurulan, ABD'nin birimleri için gereken ABD dışı ülkelerle ilgili istihbarat bilgilerini toplayan kurum. Merkezi Virginia eyaletindeki Langley'de bulunmaktadır. CIA yasasına göre kurum, organizasyonunu, görevlerini, personelinin sayısını ve maaşlarını saklı tutmak hakkına sahiptir. Soğuk Savaş yıllarında ve sonrasında CIA pek çok gizli operasyonda rol alarak çeşitli sebepler dolayısıyla siyasi rejimleri zayıflatmaya ve hükûmetleri devirmeye çalışmıştır. Terör saldırıları ve yabancı liderlere yönelik planlı suikastların gerçekleştirilmesinde de yer aldı.^[1][3]

1947'de Kongre tarafından, Ulusal Güvenlik Konseyi (National Security Council, NSC) ile bu konseyin yönetimi altında çalışmak üzere kuruldu. CIA, NSC'ye millî güvenliği ilgilendiren konularda bilgi toplayıp verecek, elde edilen bilgileri değerlendirdikten sonra, hükûmetle ilgili yerlere ulaştırılmasını sağlayacaktı. CIA; NSC'nin vereceği emirler doğrultusunda, güvenlikle ilgili istihbarat işlerini yerine getiriyordu.

Değişik kesimlerden seçilen CIA direktörleri arasında, ABD'ye başkanlık yapan George W. Bush'un babası George H. W. Bush da bulunmaktaydı.

1. ^ ^{a b} Gellman, Barton; Miller, Greg (29 Ağustos 2013). "U.S. spy network's successes, failures and objectives detailed in 'black budget' summary". The Washington Post. 1 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2013. 
2. ^ "CIA Observes 50th Anniversary of Original Headquarters Building Cornerstone Laying". Central Intelligence Agency. 24 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2012. 
3. ^ Greg Grandin (2011). The Last Colonial Massacre: Latin America in the Cold War 29 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. University of Chicago Press. s. 75 31 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 9780226306902.