Estonya

Estonya Eesti Vabariik (Estonca) Estonya Cumhuriyeti
Bayrak Arma
Millî marş Mu isamaa, mu õnn ja rõõm Türkçe: "Anayurdum, Mutluluğum ve Sevincim"
Başkent ve en büyük şehir	Tallinn
Resmî dil(ler)	Estonca
Etnik gruplar (2024)[1]	%67,8 Eston %21,5 Rus %5,0 Ukraynalı %5,1 diğer %0,6 bilinmeyen
Demonim	Eston
Hükûmet	Üniter Parlamenter cumhuriyet
• Cumhurbaşkanı Alar Karis • Başbakan Kaja Kallas • Parlamento Başkanı Jüri Ratas • Hükümet (Mevcut Koalisyon) Reform, SDE, Isamaa
• Otonom olması 12 Nisan 1917 • Bağımsızlık Bildirgesi 24 Şubat 1918 2 Şubat 1920 • Sovyet Egemenliği 1940–1941 • Nazi Egemenliği 1941–1944 • Sovyet Egemenliği 1944–1991 • Bağımsızlık 20 Ağustos 1991
Yüzölçümü
• Toplam	45.227 km2 (129.)
• Su (%)	%5,16
Nüfus
• 2020 tahminî	1.322.920 (152..)
• Sayılan	1.294.455[2]
• Yoğunluk	29,22/km2 (148.)
GSYİH (SAGP)	2023 tahminî
• Toplam	$52,81 milyar[3] (113..)
• Kişi başına	$39.729[3] (37..)
GSYİH (nominal)	2023 tahminî
• Toplam	$35,19 milyar[3] (99..)
• Kişi başına	$26.470[3] (33..)
Gini (2019)	▼ 30.5[4] orta
İGE (2022)	0.890[5] çok yüksek · 31.
Para birimi	Euro (€, EUR)
Zaman dilimi	UTC+02:00 (DAS)
• Yaz (YSU)	UTC+03:00 (DAYS)
Trafik akışı	sağ
Telefon kodu	372
ISO 3166 kodu	EE
İnternet alan adı	.ee

Estonya ya da resmî adıyla Estonya Cumhuriyeti (Estonca: Eesti Vabariik), Kuzey Avrupa'da bulunan bir Baltık devletidir.^[6] Kuzeyinde Finlandiya Körfezi ve Finlandiya, güneyinde Letonya, batısında Baltık Denizi ve İsveç, doğusunda Peipus Gölü ve Rusya bulunmaktadır.^[6] Başkenti ve en büyük şehri Tallinn'dir. Estonya toprakları anakara ve Baltık Denizi’ndeki 2.222 adadan oluşur.^[6] Nemli karasal iklim görülür. Ülke nüfusunun büyük çoğunluğunu bir Fin halkı olan Estonlar oluşturmaktadır. Ülkenin resmî dili, Finceden sonra dünyanın en çok konuşulan ikinci Baltık-Fin dili olan Estoncadır. Yapılan araştırmalara göre Estonya, Avrupa'nın; komşusu Finlandiya'dan sonra en temiz ikinci ülkesi,^[7] yaşam kalitesi en yüksek dokuzuncu ülkesi,^[8] en güvenli beşinci ülkesidir.^[9]

Estonya topraklarındaki ilk insan yerleşimleri en az MÖ 6500’e dayanır. Alman, Danimarka, İsveç ve Rus egemenliği altında kaldıktan sonra ülke Birinci Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru bir millî uyanış yaşamış ve 24 Şubat 1918’de Ruslardan bağımsızlığını kazanmıştır. İkinci Dünya Savaşı sırasında, 1940 yılında Estonya Sovyetler Birliği tarafından işgal edilmiş, bundan bir yıl sonra Nazi Almanyası’nın işgaline uğramış, 1944 yılında yine Sovyetler Birliği tarafından işgal edilmiştir. Yaklaşık 50 yıl boyunca kanundışı olarak Sovyet işgali altında kalmıştır. Estonya tam bağımsızlığını 20 Ağustos 1991 yılında kazanmıştır. Bağımsızlığın ilan edilmesinden bu yana Estonya üniter parlamenter cumhuriyet yapısını korumaktadır. Nüfusu 1.322.920 olan Estonya, Avrupa Birliği’nin, Euro Bölgesi’nin, NATO’nun, OECD’nin ve Schengen Bölgesi’nin en az nüfuslu ülkelerinden biridir. Tam bağımsızlığını elde ettikten sonra bir teknoloji devrimi gerçekleştirerek dijital dönüşümün dünyada en etkili uygulandığı ve devlet hizmetlerinin %99'unun e-Devlet aracılığıyla verildiği Estonya, teknolojik yatırımlar için gözde bir ülke konumuna gelmiştir.^[10] NATO'nun Siber Savunma Komutanlığı, Estonya'nın başkenti Tallinn'de faaliyetlerini sürdürmektedir.^[11]

1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2024.  "title"Rv0222U: Population by Sex, Ethnic Nationality and County, 1 January"" yazısı görmezden gelindi (yardım)
2. ^ "PHC 2011 RESULTS". Statistics Estonia. 2011. 8 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2016. 
3. ^ ^{a b c d} "Uluslararası Para Fonu 2023 GYSİH Tahminleri". Dünya Ekonomi Tahmini. Uluslararası Para Fonu. 10 Ekim 2023. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
4. ^ "Gini coefficient of equivalised disposable income". EU-SILC survey. Eurostat. 8 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2019. 
5. ^ "Human Development Report 2023/2024" (PDF) (İngilizce). Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı. 13 Mart 2024. 13 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
6. ^ ^{a b c} Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410. 
7. ^ "World's Most Polluted Countries in 2021 - PM2.5 Ranking | IQAir". www.iqair.com (İngilizce). 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2022. 
8. ^ "Europe: Quality of Life Index by Country 2022 Mid-Year". www.numbeo.com. 2 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2022. 
9. ^ "Europe: Crime Index by Country 2022 Mid-Year". www.numbeo.com. 17 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2022. 
10. ^ Meral, Busra (14 Temmuz 2020). "Estonya Dünyanın En Gelişmiş Dijital Toplumlarından Birini Nasıl Kurdu?". Matematiksel. 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2022. 
11. ^ "Contact". ccdcoe.org. 21 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2022.