Guangdong

Guangdong 广东 Kanton, Kwangtung
Eyalet
Guangdong Eyaleti
Çince transkripsiyon
• Basitleştirilmiş Çince	Basitleştirilmiş Çince: 广东省
• Hanyu pinyin	Guǎngdōng shěng
• Kantonca Jyutping	GD / 粤 (Yuè / jyut6)
Üstten saat yönünde: Yukarıdan aşağıya, soldan sağa: Guangzhou'da Kanton Kulesi, Shenzhen Körfezi, Hong Kong–Zhuhai–Makao Köprüsü, Huangmanzhai Şelalesi, Taishan Xiachuan Adası
Guangdong Eyaletinin konumunu gösteren harita
Ülke	Çin
Başkent	Guangzhou
İdare
• Vali	Wang Weizhong
Yüzölçümü
• Toplam	179.800 km²
Nüfus  (2013)
• Toplam	106,440,000
• Yoğunluk	700/km²
Resmî site www.gd.gov.cn

Guangdong (Çince (basitleştirilmiş): 广东省; Çince (geleneksel): 廣東省; pinyin: Guǎngdōng shěng), Güney Çin'de, Güney Çin Denizi'nin kuzey kıyısında Çin'in 23 eyaletinden (sheng) biridir.^[1] Eyalet başkenti Guangzhou'dur. Toplam yaklaşık 179,800 km² (69,421 sq mi),^[2] alanda 126,84 milyon nüfusuyla (2021 itibarıyla)^[3] Guangdong, Çin'in en kalabalık eyaleti ve bölgeye göre 15'inci en büyük ve aynı zamanda dünyanın en kalabalık üçüncü ülke alt bölümüdür.

Batısında Guangşi özerk bölgesi, kuzeyinde Hunan ve Jiangxi eyaletleri, kuzeydoğusunda Fujian yönetim bölgesi, güneyinde de özel yönetim bölgeleri Hong Kong ve Makao ile Güney Çin Denizi vardır. Çin'in en uzun kıyı şeritli eyaletidir.

Guangdong ekonomisi, 2023 yılında 13,57 trilyon RMB'lik (nominal GSYH cinsinden 1,9 trilyon dolar) GSYİH ile Çin anakarasının toplam ekonomik üretiminin yaklaşık %10,6'sına katkıda bulunarak halen Çin'deki eyalet düzeyindeki tüm bölümlerin en büyüğüdür. Ekonomisi çok çeşitlidir ve antik Çin'in Deniz İpek Yolu'nun başlangıç noktası olarak bilinirdi.^[4] Çeşitli Çinli ve yabancı şirketlerin üretim tesisleri ve ofisleri buradadır. Guangdong, güney sınırındaki Hong Kong'un finans merkezine olan yakınlığından yararlandı. Guangdong'da aynı zamanda Çin'in en büyük ithalat ve ihracat fuarı olan ve eyalet başkenti Guangzhou'da düzenlenen Kanton Fuarı vardır. Bir Çin megalopolü olan İnci Nehir Deltası Ekonomik Bölgesi, yüksek teknoloji, imalat ve dış ticaretin merkezidir.

Bu bölgede, GSYİH'ye göre Çin'in en iyi dört şehrinden ikisi ve Çin'in vilayet düzeyindeki ilk iki şehri olan Guangzhou ve ülkenin ilk özel ekonomik bölgesi Shenzhen yer alır. Bu ikisi Çin'in en kalabalık ve önemli şehirleri arasında ve halen dünyanın en kalabalık mega şehirlerinden ikisidir ve Asya-Pasifik bölgesinin önde gelen finans merkezlerindendir.^[5]

Guangdong eyaleti, Ocak 2005'te Henan ve Şantung'u geçerek Çin'in en kalabalık eyaleti haline geldi; 79,1 milyon daimi ikamet sahibi ve yılın en az altı ayı boyunca eyalette yaşayan 31 milyon göçmeni kaydetti;^[6][7] 2020 Çin nüfus sayımında toplam nüfus 126.012.510 idi ve bu, Çin anakarasının nüfusunun yüzde 8,93'ünü oluşturuyordu.^[8] Bu, nüfusla Guangdong, Güney Asya dışındaki herhangi bir ülkenin en kalabalık birinci düzey idari alt bölümüdür. Tarihi Guangdong Eyaletinin büyük çoğunluğu Çin Halk Cumhuriyeti (PRC) tarafından yönetilir. Güney Çin Denizi'ndeki Pratas Adası, Kaohsiung, Tayvan (ÇHC) Cijin Bölgesinin bir parçasıdır; ada daha önce Çin İç Savaşı öncesinde Guangdong Eyaletinin parçasıydı.^[9][10]

1. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; SNA2008 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
2. ^ "Doing Business in China – Survey". Ministry Of Commerce – People's Republic Of China. 5 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2013. 
3. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; data2022 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
4. ^ Ye, Guo (1 Temmuz 2019). "Canton Kung Fu: The Culture of Guangdong Martial Arts". SAGE Open (İngilizce). 9 (3). s. 2158244019861459. doi:10.1177/2158244019861459. ISSN 2158-2440. 
5. ^ "The Global Financial Centres Index 28" (PDF). Long Finance. Eylül 2020. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Eylül 2020. 
6. ^ English people.com.cn 10 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
7. ^ "Chinadaily.com". Chinadaily.com. 4 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2012. 
8. ^ "Communiqué of the Seventh National Population Census (No. 3)". National Bureau of Statistics of China (İngilizce). 11 Mayıs 2021. 11 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2021. 
9. ^ Sovereignty over the Spratly Islands
10. ^ Spratly Islands. Microsoft Encarta Online Encyclopedia 2008. 29 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.