Back Kambrium Afrikaans Kambrium ALS العصر الكمبري Arabic Cambrianu AST Kembri dövrü Azerbaijani Кембрыйскі перыяд Byelorussian Кембр BE-X-OLD Камбрий Bulgarian Kambrium BJN ক্যামব্রিয়ান Bengali/Bangla

Kambriyen

Kambriyen
538,8 ± 0,2 - 485,4 ± 1,9 myö 
Kambriyen Dönem'in ortalarında Dünya (yaklaşık 510 myö)
Kronoloji
Etimoloji
Kullanım bilgisi
Gök cismiDünya
Bölgesel kullanımKüresel (ICS)
Kullanılan zaman çizelgesiICS Zaman Cetveli
Tanım
Kronolojik birimDönem
Stratigrafik birimSistem
İlk önerenAdam Sedgwick, 1835
Zaman aralığının resmîyetiResmî
Alt sınırını belirleyenİknofosil Treptichnus pedum'un ortaya çıkışı
Alt sınır KSKNFortune Head kesiti, Newfoundland, Kanada
47°04′34″N 55°49′52″W / 47.0762°K 55.8310°B / 47.0762; -55.8310
KSKN onayı1992[2]
Üst sınırını belirleyenKonodont Iapetognathus fluctivagus'un ilk ortaya çıkışı.
Üst sınır KSKNGreenpoint kesiti, Green Point, Newfoundland, Kanada
49°40′58″N 57°57′55″W / 49.6829°K 57.9653°B / 49.6829; -57.9653
KSKN onayı2000[3]
Atmosfer ve iklim verileri
Deniz seviyesinin günümüze göre yüksekliği4 metreden 90 metreye istikrarlı bir şekilde artar[4]

Kambriyen (bazen Ꞓ şeklinde sembolize edilir), yaklaşık 538,8 milyon yıl önce başlayıp 485,4 milyon yıl öncesine kadar devam eden jeolojik dönemi ifade eder. Bu dönem, Farklı hayvan gruplarının karmaşıklaştığı, hayvanların çeşitlendiği bir dönemdir.[5][6] Adını Galler'in Latince karşılığı olan Cambria'dan alan Kambriyen Dönem, yer kabuğundaki dikkate değer değişimler, deniz seviyelerinin yükselmesi ve iklim değişiklikleri gibi etkilerle şekillendi.[7][8][9]

Kambriyen Dönemi, yaşamın karmaşıklaşması ve çeşitlenmesi açısından kritik bir evredir. Bu dönemde fosilleşmiş birçok hayvan türü bulunmuştur ve bu fosiller deniz tabanlarındaki tortullarda korunmuşlardır. Fosillerin jeolojik tarihte ilk kez bu sıklıkta görüldüğü için Kambriyen Patlaması olarak adlandırılan bu olayda, omurgasızlar çeşitlendi, fosil kayıtları daha ayrıntılı hâle geldi ve biyolojik çeşitlilik hızla arttı. Kambriyen'den önce, genel olarak yaşayan organizmaların çoğunluğu küçük, tek hücreli ve basitti (Ediacaran faunası ve daha önceki Tonian Huainan biyotası dikkate değer istisnalardır). Karmaşık, çok hücreli organizmalar, Kambriyen'in hemen öncesindeki milyonlarca yılda giderek daha yaygın hale geldi, ancak mineralleşen organik yapıla dolayısıyla kolayca fosilleşen organizmalar bu döneme kadar yaygınlaşmadı.[10]

Kambriyen patlaması olarak bilinen Kambriyen devrindeki yaşam formlarının hızla çeşitlenmesi, modern hayvan filumlarının çoğunun ilk temsilcilerini üretti. Filogenetik analiz, Kambriyen radyasyonundan önce, Kriyojen[11][12][13] veya Toniyen[14]'de hayvanların (metazoanlar) tek bir ortak atadan monofiletik olarak evrimleştiği görüşünü destekledi.[15] Okyanuslarda çeşitli yaşam formları zenginleşse de, arazinin, mikrobiyal toprak kabuğu ve mikrobiyal biyofilmi otlatmak için ortaya çıkan birkaç yumuşakça ve (karasal olmasa da) eklembacaklılardan daha karmaşık hiçbir şey olmadan nispeten çorak olduğu düşünülüyor. Kambriyen Dönemi boyunca yaşam büyük oranda deniz habitatlarındaydı ve kara üzerindeki yaşam oldukça sınırlıydı. Kambriyen'in sonlarına doğru ise ilk deniz bitkileri ve kabuklu canlılar ortaya çıkmaya başladı.[16][17] Bu dönemdeki biyolojik çeşitliliğin büyük bir kısmı deniz ekosistemlerinde meydana geldi ancak dönemin sonlarına doğru karada da bazı omurgasız gruplarının evrimleştiği düşünülmektedir.

Sonuç olarak Kambriyen Dönem, yaşamın çeşitlenmesi ve karmaşık organizmaların evrimleşmesi açısından öneme sahiptir. Kambriyen Patlaması, hayvanların vücut planlarının ve anatomik özelliklerinin hızla değiştiği bir dönem olarak bilinir.[16][18][19] Bu dönemde evrimsel yenilikler ve adaptasyonlar, gelecekteki ekosistemlerin temelini atmış ve canlı çeşitliliği konusunda temel bir rol oynamıştır. Kambriyen Dönemi'nin jeolojik ve biyolojik olayları, yaşamın bugünkü çeşitliliğine giden yolda kritik bir adım olmuştur. Kambriyen'in sonuna gelindiğinde, ilk gerçek bitkilerin şekillendiği dönem olmakla[20][21] birlikte myriapodlar,[22][23] arachnidler[24] ve heksapodlar[25] ana hatları oturmuşlardı ve karaya uyum sağlamaya başlardı. Kıtaların çoğu muhtemelen bitki örtüsü eksikliğinden dolayı kuru ve kayalıktı. Sığ denizler, süper kıta Pannotia'nın parçalanması sırasında oluşan birçok kıtanın kenarlarını çevreliyordu. Denizler nispeten sıcaktı ve dönemin büyük bölümünde kutuplarda buz yoktu.

  1. ^ "Uluslararası Kronostratigrafik Çizelge" (PDF). www.stratigraphy.org. Uluslararası Stratigrafi Komisyonu. 
  2. ^ Brasier, Martin; Cowie, John; Taylor, Michael. "Decision on the Precambrian-Cambrian boundary stratotype" (PDF). Episodes. 17. 11 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Aralık 2020. 
  3. ^ Cooper, Roger; Nowlan, Godfrey; Williams, S. H. (March 2001). "Global Stratotype Section and Point for base of the Ordovician System" (PDF). Episodes. 24 (1): 19-28. doi:10.18814/epiiugs/2001/v24i1/005 Özgürce erişilebilir. 11 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Aralık 2020. 
  4. ^ Haq, B. U.; Schutter, SR (2008). "A Chronology of Paleozoic Sea-Level Changes". Science. 322 (5898): 64-8. Bibcode:2008Sci...322...64H. doi:10.1126/science.1161648. PMID 18832639. 
  5. ^ Howe, John Allen (1911). "Cambrian System" . In Chisholm, Hugh (ed.). Encyclopædia Britannica. Vol. 05 (11th ed.). Cambridge University Press. pp. 86–89.
  6. ^ "Explaining the Explosion". The Burgess Shale (İngilizce). 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  7. ^ Sedgwick and R. I. Murchison (1835) "On the Silurian and Cambrian systems, exhibiting the order in which the older sedimentary strata succeed each other in England and Wales" Dublin toplantısında Britanya Bilimi İlerletme Derneği'ne gönderilen Bildirimler ve Özetler, Ağustos 1835, s. 59-61, şurada: Britanya Bilimi İlerletme Derneği'nin Beşinci Toplantısı Raporu; 1835'te (1836) Dublin'de düzenlendi. s. 60: "Profesör Sedgwick daha sonra Galler ve Cumberland'da görüldüğü gibi arduvaz kaya gruplarını azalan sırayla tanımladı. En yükseğe Üst Kambriyen grubu adını verdi. ... Bir sonraki alt gruba ise adını verdi. Orta Kambriyen... Alt Kambriyen grubu Cærnarvonshire'ın güneybatı kıyısını kaplar."
  8. ^ Sedgwick (1 Şubat 1852). "On the Classification and Nomenclature of the Lower Palaeozoic Rocks of England and Wales". doi:10.1144/gsl.jgs.1852.008.01-02.20. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  9. ^ Chambers 21st Century Dictionary 14 Mart 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Chambers Dictionary (Revised ed.). New Delhi: Allied Publishers. 2008. p. 203. ISBN 978-81-8424-329-1.
  10. ^ Butterfield, Nicholas J. (Ocak 2007). "MACROEVOLUTION AND MACROECOLOGY THROUGH DEEP TIME". Palaeontology (İngilizce). 50 (1): 41-55. doi:10.1111/j.1475-4983.2006.00613.x. ISSN 0031-0239. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  11. ^ Love; Grosjean, Emmanuelle; Stalvies, Charlotte; Fike, David A.; Grotzinger, John P.; Bradley, Alexander S.; Kelly, Amy E.; Bhatia, Maya; Meredith, William; et al. (2009). "Fossil steroids record the appearance of Demospongiae during the Cryogenian period" (PDF). Nature. 457 (7230): 718–721. Bibcode:2009Natur.457..718L. doi:10.1038/nature07673. PMID 19194449. S2CID 4314662.
  12. ^ Maloof, Adam C.; Rose, Catherine V.; Beach, Robert; Samuels, Bradley M.; Calmet, Claire C.; Erwin, Douglas H.; Poirier, Gerald R.; Yao, Nan; Simons, Frederik J. (17 August 2010). "Possible animal-body fossils in pre-Marinoan limestones from South Australia". Nature Geoscience. 3 (9): 653–659. Bibcode:2010NatGe...3..653M. doi:10.1038/ngeo934.
  13. ^ Foundation, National Science. "Discovery of possible earliest animal life pushes back fossil record". phys.org (İngilizce). 11 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  14. ^ Kliman, Richard M. (14 April 2016). Encyclopedia of Evolutionary Biology. Academic Press. p. 251. ISBN 9780128004265.
  15. ^ Carr, M.; Leadbeater, B. S. C.; Hassan, R.; Nelson, M.; Baldauf, S. L. (28 Ekim 2008). "Molecular phylogeny of choanoflagellates, the sister group to Metazoa". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 105 (43): 16641-16646. doi:10.1073/pnas.0801667105. ISSN 0027-8424. PMC 2575473 $2. PMID 18922774. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  16. ^ a b "The Tree of Life". The Burgess Shale (İngilizce). 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  17. ^ "Information about the Cambrian Period". Science (İngilizce). 6 Ocak 2017. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  18. ^ Özgökçeler, Doğancan (13 Şubat 2021). "Hallucigenia sparsa | | DOKUZLAMA". web.archive.org. 13 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  19. ^ "Life in the Cambrian: 541 - 485 million years ago". Australian Environmental Education (İngilizce). 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  20. ^ Fürst-Jansen, Janine M R; de Vries, Sophie; de Vries, Jan (10 Ocak 2020). "Evo-physio: on stress responses and the earliest land plants". Journal of Experimental Botany. 71 (11): 3254-3269. doi:10.1093/jxb/eraa007. ISSN 0022-0957. PMC 7289718 $2. PMID 31922568. 
  21. ^ Morris, Jennifer L.; Puttick, Mark N.; Clark, James W.; Edwards, Dianne; Kenrick, Paul; Pressel, Silvia; Wellman, Charles H.; Yang, Ziheng; Schneider, Harald; Donoghue, Philip C. J. (6 Mart 2018). "The timescale of early land plant evolution". Proceedings of the National Academy of Sciences (İngilizce). 115 (10). doi:10.1073/pnas.1719588115. ISSN 0027-8424. PMC 5877938 $2. PMID 29463716. 14 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  22. ^ Collette, Joseph H.; Gass, Kenneth C.; Hagadorn, James W. (Mayıs 2012). "Protichnites eremita unshelled? Experimental model-based neoichnology and new evidence for a euthycarcinoid affinity for this ichnospecies". Journal of Paleontology (İngilizce). 86 (3): 442-454. doi:10.1666/11-056.1. ISSN 0022-3360. 23 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 
  23. ^ Edgecombe, Gregory D.; Strullu-Derrien, Christine; Góral, Tomasz; Hetherington, Alexander J.; Thompson, Christine; Koch, Marcus (2020). "Aquatic stem group myriapods close a gap between molecular divergence dates and terrestrial fossil record 14 Mart 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Proceedings of the National Academy of Sciences. 117 (16): 8966–8972. Bibcode:2020PNAS..117.8966E. doi:10.1073/pnas.1920733117. PMC 7183169. PMID 32253305. S2CID 215408474.
  24. ^ Lozano-Fernandez, Jesus; Tanner, Alastair R.; Puttick, Mark N.; Vinther, Jakob; Edgecombe, Gregory D.; Pisani, Davide (2020). "A Cambrian–Ordovician Terrestrialization of Arachnids". Frontiers in Genetics. 11. doi:10.3389/fgene.2020.00182. ISSN 1664-8021. PMC 7078165 $2. PMID 32218802. 
  25. ^ Lozano-Fernandez, Jesus; Carton, Robert; Tanner, Alastair R.; Puttick, Mark N.; Blaxter, Mark; Vinther, Jakob; Olesen, Jørgen; Giribet, Gonzalo; Edgecombe, Gregory D.; Pisani, Davide (19 Temmuz 2016). "A molecular palaeobiological exploration of arthropod terrestrialization". Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences (İngilizce). 371 (1699): 20150133. doi:10.1098/rstb.2015.0133. ISSN 0962-8436. PMC 4920334 $2. PMID 27325830. 18 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2024. 

Rich TVX News Network Site

Rich TVX News Network Info

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search