Korban

Korban veya Yahudilikte kurban (İbranice: קָרְבָּן, çoğul: korbanot), Tanah'ta anlatıldığı üzere Antik İsrail'de gerek hayvan gerekse diğer nesnelerin sunumuyla ilgili ibadetlere denir. Sunular, zevah denen hayvan sunuları, barış sunuları ve olah denen yakımlık sunular olmak üzere kategorilere ayrılır. İbranicede korban ismi, Tanah'ta tanımlanan ve emredilen çeşitli kurban usullerine verilen genel isimdir.

Korbanlar çeşitli ortamlarda kadim İsrailoğulları ve ardından rahipler ve kohenler tarafından Kudüs Tapınağı'nda sunulmaktaydı. Korbanlar genelde başta koyun ve boğa olmak üzere hayvanlardan oluşmaktaydı ve şehita kurallarınca kesilmekteydi. Genelde, bir kısmı altarda yakılır, bir kısmı rahiplere verilir ve geri kalanı sunuyu yapan kişi tarafından pişirilip tüketilirdi. Korban olarak güvercin, tahıl veya öğün, şarap veya buhur da sunulabilirdi.

Tanah'ta, çeşitli sunaklarda Tanrı'nın kendisine İsrailoğulları tarafından kurban sunulmasını istediği anlatılır. Ayrıca, mişkanlarda, tapınak yıkılana kadar Süleyman Mabedi'nde ve ardından 70 yılında yıkılana kadar Kudüs Tapınağı'ndaki yapılan sunular tanımlanır.

Yahudilikte sunu ve kurban adeti Tapınağın yıkılmasından sonra büyük ölçüde sona erdi; 2. yüzyılda Yahudi-Roma savaşları sırasında kısa bir süreliğine geri gelen adete bazı cemaatlerce devam edildi.^[1] Rabinik Yahudilik'te, Tora'nın kurban uygulmadan da Yahudi kanunlarına bağlı kalınabileceğini anlattığı bildirilir ve buna kaynak olarak sözlü gelenekleri ve Mezmurlar 51:16-19 ile Hoşea 6:6 gibi yazıtları gösterir. Fakat, özellikle Ortodoks Yahudiliğe göre, kurban icraatinin doğasının Yahudilik ve Halaha ile güçlü bir bağı olduğuna inanılmaktadır.

^ "Qorbanot: Sacrifices and Other Offerings". JewishVirtualLibrary.org. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2008.

[1] "Qorbanot: Sacrifices and Other Offerings". JewishVirtualLibrary.org. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2008.

[1]