Romanya România (Rumence) | |||||
---|---|---|---|---|---|
Başkent ve en büyük şehir | ![]() 44°25′K 26°06′D / 44.417°K 26.100°D | ||||
Resmî dil(ler) | Rumence1 | ||||
Etnik gruplar |
| ||||
Demonim | Rumen, Romanyalı | ||||
Hükûmet | Üniter, yarı başkanlık sistemli cumhuriyet | ||||
| |||||
Tarihçe | |||||
| |||||
Yüzölçümü | |||||
• Toplam | 238.391 km2 (83.) | ||||
• Su (%) | 3 | ||||
Nüfus | |||||
• 2020 tahminî | 19.317.984[1] | ||||
• 2011 sayımı | 20.121.641[2] | ||||
GSYİH (SAGP) | 2021 tahminî | ||||
• Toplam | 636,481 milyar $ (36.) | ||||
• Kişi başına | 32.950 $ (44..) | ||||
GSYİH (nominal) | 2021 tahminî | ||||
• Toplam | 289,130 milyar $ (44.) | ||||
• Kişi başına | 14.968 $ (51.) | ||||
Gini (2019) | 34.8 orta | ||||
İGE (2019) | ![]() çok yüksek · 49. | ||||
Para birimi | Rumen leyi (RON) | ||||
Zaman dilimi | UTC+2 (DAS) | ||||
• Yaz (YSU) | UTC+3 (DAYS) | ||||
Telefon kodu | 40 | ||||
İnternet alan adı | .ro4 | ||||
Resmî site gov.ro | |||||
Romanya (Rumence: [ro.mɨˈni.a]
Avrupa'nın en uzun ikinci nehri olan Tuna, Almanya'daki Kara Orman'dan doğar ve güneydoğu yönünde 2.857 km boyunca ilerleyerek Romanya'daki Tuna Deltası'na dökülür. Karpatlar Romanya'yı kuzey-güneybatı ekseninde ikiye böler ve Moldoveanu Zirvesi'nde 2.544 m'ye ulaşır.[4]
Romanya 1859'da Boğdan Prensliği ve Eflak Voyvodalığı'nın şahsî birlik altında birleşmesi ile kuruldu. 1866'da resmen Romanya adını alan yeni devlet 1878'de Osmanlı İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını kazandı.[5] I. Dünya Savaşı sırasında önce 1914'te tarafsızlık ilan eden ülke, 1916'dan itibaren İtilaf Devletleri safına geçti. Savaşın ardından Bukovina, Besarabya ve Erdel bölgelerinin tümü ile Banat, Crișana ve Maramureș'in bir bölümü Romanya Krallığı'nın parçası oldu.[6] Romanya, Temmuz-Ağustos 1940'ta Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı ve İkinci Viyana Hediyesi'nin sonucu olarak Besarabya ve Kuzey Bukovina'yı Sovyetler Birliği'ne, Kuzey Erdel'i ise Macaristan'a bırakmak zorunda kaldı. Kasım 1940'ta Romanya Tripartite Paktı'nı imzaladı ve Haziran 1941'de Mihver Devletleri'nin safında II. Dünya Savaşı'na girerek Ağustos 1944'te taraf değiştirene dek Sovyetler Birliği'ne karşı savaştı. Müttefik safına geçen ülke böylece Kuzey Erdel'i geri aldı. Savaş ve Kızıl Ordu işgalinin ardından Romanya bir sosyalist cumhuriyete dönüştü ve Varşova Paktı'na katıldı. 1989'daki Romanya Devrimi'yle ülke demokrasi ve piyasa ekonomisine geçiş sürecine girdi.
Romanya yüksek gelirli bir ekonomiye sahip gelişmekte olan bir ülkedir.[7] İnsan Gelişme Endeksi'nde 53'üncü sıradadır. Nominal GSYİH değerlerine göre dünyanın en büyük 47. ekonomisidir. Ülke 2000'lerin başlarında hızlı bir ekonomik büyüme yaşamış ve ekonomisi büyük ölçüde hizmet sektörüne dayalı hâle gelmiştir. Romanya Dacia ve OMV Petrom şirketleri sayesinde makine ve elektrik enerjisi üreticisi ve net ihracatçısı konumundadır. 1955'ten beri Birleşmiş Milletler, 2004'ten beri NATO[8] ve 2007'den beri Avrupa Birliği üyesidir.[9][10] Ayrıca Uluslararası Frankofoni Örgütü,[11] Latin Birliği,[12] Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı[13] uluslararası kuruluşlara üyedir.
© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search