ISO 3166-1

Bu maqola ayni damda DONABDU2003 (munozara) 13:18, 9-May 2024 (UTC) tomonidan faol tahrirlanyapti. Iltimos, mazkur ogohlantirish xabari sahifadan olib tashlanmagunga qadar sahifaga oʻzgartirishlar kiritmay turing. Aks holda, tahrirlar toʻqnashuvi yuz berishi mumkin. Bu sahifa oxirgi marta 22:55, 24-avgust 2024 (UTC) (0 soniya avval) da tahrir qilingan.

ISO 3166-1 — Mamlakatlar va unga boʻysunuvchi hududlar nomlari uchun kodlarni oʻz ichiga olgan ISO 3166 standartining bir qismi. Birinchi marta 1974-yilda nashr etilgan. Har bir mamlakat uchun uch xil kodni belgilaydi:

• ISO 3166-1 alpha-2, Internetdan (yuqori darajali domenlar uchun belgilashlar) koʻp foydalanishga ega boʻlgan ikki harfli tizim.
• ISO 3166-1 alpha-3, Uch harfli tizim
• ISO 3166-1 numeric, BMT tomonidan qoʻllaniladigan statistik boʻlinma bilan bir xil boʻlgan uch xonali tizim.

249 ta davlat va hududlar oʻz kodlariga ega. ISO 3166 standartlari agentligiga koʻra, BMT Statistika boʻlimi statistikasida foydalanish uchun mamlakat yoki mintaqa BMT byulletenidagi Davlat nomlari yoki Davlat va mintaqa kodlariga kiritilishi kerak. Byulletenga kiritilishi uchun mamlakat yoki mintaqa quyidagi shartlardan biriga javob berishi kerak:

• BMTga aʼzo boʻlishi
• BMTining har qanday ixtisoslashgan agentligiga aʼzo boʻlishi
• BMT xalqaro sudining qonunlar toʻplamini tuzishda ishtirok etishi.

Mamlakat yoki mintaqa nomi oʻzgarganda yangi kod oladi va chegaralari oʻzgarganda esa raqamli kod oʻzgaradi. Baʼzi kodlar turli maqsadlar uchun zahiralangan, masalan, eskirgan kodlar zahiraga aylanadi.

ISO 3166-1 mamlakat kodlari uchun yagona standart emas. XOQ va FIFAning oʻz roʻyxati bor, mos ravishda XOQ kodlari roʻyxati va FIFA mamlakat kodlari roʻyxati bilan tanishing.