Sogdiana

Sogdiana

Sogdiana, ca. 300 BC.
Ngôn ngữ	Tiếng Sogdia
Tôn giáo	Bái Hỏa Giáo, Mani giáo, Phật giáo, Cảnh giáo
Thủ phủ	Samarkand, Bukhara, Khujand, Kesh
Diện tích	Giữa sông Amu Darya và Syr Darya
Tồn tại

Sogdiana hoặc Sogdia (tiếng Ba Tư cổ: Suguda-; tiếng Hy Lạp cổ đại: Σογδιανή, Sogdianē; tiếng Ba Tư: سغد - Sōġd; tiếng Tajik: Суғд - Sughd; tiếng Uzbek: Sogd; tiếng Trung: 粟特; Hán-Việt: Túc Đặc) là nền văn minh cổ xưa của người Iran và là một tỉnh của Đế chế Achaemenes Ba Tư, thứ mười tám trong danh sách trên văn bia Behistun của Darius Đại Đế (i. 16). Sogdiana là "liệt kê" là vùng đất thứ hai trong số những "vùng đất tốt và các quốc gia" mà Ahura Mazda tạo ra. Khu vực này được liệt kê đứng thứ hai sau Airyana Vaeja, Vùng đất của người Aryan, trong cuốn sách của Bái Hỏa giáo, Vendidad hoặc "Videvdat", cho thấy tầm quan trọng của khu vực này từ thời cổ đại^[2]. Sogdiana, vào những thời điểm khác nhau, bao gồm vùng lãnh thổ quanh Samarkand, Bukhara, Khujand và Kesh hiện nay của Uzbekistan. Cư dân của Sogdiana là người Sogdia, một dân tộc miền đông Iran và là một trong những tổ tiên của người Tajik, Pashtun và Yagnob hiện đại.

Các tiểu quốc của người Sogdia, mặc dù không bao giờ thống nhất về chính trị, đã tập trung vào xung quanh thành phố chính Samarkand. Sogdiana nằm phía bắc của Bactria, phía đông của Khwarezm, và phía đông nam của Kangju giữa sông Oxus (Amu Darya) và Jaxartes (Syr Darya), và những thung lũng màu mỡ của sông Zeravshan (sông Polytimetus). Vùng lãnh thổ của người Sogdia tương ứng cho các tỉnh Samarkand và Bokhara ở Uzbekistan hiện nay cũng như tỉnh Sughd của Tajikistan ngày nay.

1. ^ Dorothy C Wong: Chinese steles: pre-Buddhist and Buddhist use of a symbolic form, Honolulu: University of Hawaii Press, 2004, tr. 150
2. ^ AVESTA: VENDIDAD (English): Fargard 1. Avesta — Zoroastrian Archives.