Basalto

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Basalto. Irlanda. Rollata d'os chigants
Acopio de basalto picato procedent de Cantera Batoví, Tacuarembó, Uruguai, ta fer-lo servir como balasto.

O basalto ye una roca ignia de gran fin y composición mafica, ixo ye, con un alto contenito de fierro y magnesio. Os suyos minerals mayoritarios son piroxens. Puet haber-ie grans cantidaz d'olivín pero no siempre. Bi ha feldespatos. Tamién puet haber-ie cuarz, pero ye incompatible con l'olivín.

De color escuro, ye a roca mes abuntant en a crosta oceanica, formato per enfridamiento rapedo d'o magma, emerchito d'o manto por os volcans. Per este esme gosa presentar vacuolas y zaboyar amplas arias.

Ye común que a roca esposata a la atmosfera se meteorice. Per contra, Tamién ye común que lo material procedent de bancos cerenyos siga de muit buena calidat y adecuato ta lo suyo emplego en construcción, lo que se verifica con prebatas. Entre as usuals son a prebata d'esgaste per o procedimiento de Los Angeles, actualment con tendencia a lo desuso d'este material, y a prebata de durabilidat per acolada en dimetil sulfoxido.

En Tierga y Arandiga (Zaragoza) bi ha un basalto alcalín espilitizau[1] d'o Triasico. A suya meteorización produció un augmento d'a cantidat de fierro constituindo un chacimiento espleitau en ixas envueltas d'os celtibers.

  1. (es) Joaquín Bastida Cuairan, Andrés Pocoví Juan, M. M. Reventós, Josefina Besteiro Rafales, Marceliano Lago San José: Los basaltos alcalinos subvolcánicos espilitizados de Arandiga (provincia de Zaragoza): estudio mineralógico y geoquímico. Acta geológica hispánica, ISSN 0567-7505, Vol. 24, Nº 2, 1989 , pachinas. 115-130

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search