Demeter

Sa suanoy na relihiyon asin mitolohiyang Griyego, si Demeter ( /d ɪ ˈ m iː t ər / ; Attic : Δημήτηρ Dēmḗtēr [ estaːmɛ́ːtɛːr ] ; Doric : Δαμάτηρ Si Dāmā́tēr ) iyo an diyosa kan ani asin agrikultura kan Olimpiada, na nanginginot sa mga pananom, tipasi, kakanon, asin sa pagkamabunga kan daga. Dawa ngani si Demeter kadaklan midbid bilang sarong diosa nin tipasi, siya man nagtunga bilang sarong diosa nin salud, pagkamundag, asin pag-agom, asin igwa nin koneksyon sa Underworld . Inaapod man siyang Deo ( Δηώ Dēṓ ). Sa tradisyon kan mga Griego, si Demeter iyo an ikaduwang aki kan mga Titan na si Rhea asin Cronus, asin tugang na babae ni Hestia, Hera, Hades, Poseidon, asin Zeus . Arog kan iba niyang mga tugang apwera ki Zeus, siya hinalon kan saiyang ama kan siya omboy pa asin ilinigtas ni Zeus.

Sa paagi kan saiyang tugang na si Zeus, siya nagin ina ni Persephone, sarong diosa nin pagkamainaki asin diyos nin pagkabuhay-liwat . ^[1] Saro sa pinakabantog na Homeric Hymns, an Homeric Hymn to Demeter, nag-eestorya kan pagdukot ki Persephone ni Hades asin an paghanap saiya ni Demeter. Kan si Hades, an Hade kan Kinaban sa Irarom, nagmawot na gibohon si Persephone na saiyang agom, inagaw niya ini sa sarong oma mantang siya nagpupurot nin mga burak, sa pagtugot ni Zeus. Si Demeter naghanap sa gabos na lugar tanganing hanapon an saiyang nawawarang aking babae alagad mayong nangyari sagkod na siya naimpormaran na dinara siya ni Hades sa Underworld. Bilang simbag, pinabayaan ni Demeter an saiyang mga katongdan bilang diosa nin agrikultura, na ilinaog an daga sa sarong nakagagadan na tiggutom kun saen mayo nin ano man na matubo, na nagigin dahelan nin pagkagadan nin mga mortal. Pinagbotan ni Zeus si Hades na ibalik si Persephone sa saiyang ina tanganing maibitaran an kalamidad. Alagad, huli ta si Persephone nagkakan nin kakanon hale sa Underworld, dai siya makakapagdanay ki Demeter sagkod pa man, alagad kinaipuhan niyang bangaon an taon sa pag-ultanan kan saiyang ina asin kan saiyang agom, na nagpapaliwanag kan siklo nin panahon nin huli ta si Demeter dai nagtutugot na magtalubo an mga tinanom mantang mayo na si Persephone.

An saiyang mga titulo sa kulto kabali si Sito ( Σιτώ ), "siya kan Tipasi", bilang paratao nin kakanon o tipasi, asin Thesmophoros ( θεσμός, thesmos : banal na orden, dai nasusurat na ley; φόρος, phoros : paradara, paradara), "paratao nin mga kaugalian" o "paragibo nin lehislasyon", na may koneksyon sa sekretong kapiyestahan na para sana sa mga babae na inaapod na Thesmophoria. ^[2] Dawa ngani si Demeter parateng ilinaladawan bilang an diosa kan pag-ani, siya man an nangengenot sa sagradong ley asin sa siklo nin buhay asin kagadanan. Siya asin an saiyang aking babae na si Persephone iyo an mga pangenot na pigura kan Eleusinian Mysteries, sarong relihiyosong tradisyon na naenot sa Olympian panteon asin na pwedeng nagpoon sa panahon kan Mycenaean c. 1400 –1200 BC.

Si Demeter parateng ibinibilang na kapareho kan diosa kan Anatolia na si Cybele, asin sia ipinamidbid sa diosa kan Roma na si Ceres .

1. ↑ Lee W. Bailey, "Dying and rising gods" in: David A. Leeming, Kathryn Madden and Stanton Marlan (eds.) Encyclopedia of Psychology and Religion (2009) ISBN 038771801X Springer, pages 266–267
2. ↑ The Broadview Anthology of Social and Political Thought: Volume 2: The Twentieth Century and Beyond (in English). Broadview Press. p. 643.