Imperialismus

Under Imperialismus (vo latiinisch imperare „herrsche“; imperium „Wältriich“; wie bim Imperium Romanum) verstoot mä, wenn e Staatswääse bzw. si politischi Füerig brobiert, in andere Länder oder bi andere Völker wirtschaftlige und politische Iifluss öberzchoo, au bis zu deren iirer Underwärfig, und si in dr äigeni Machtberiich iigliideret wärde. Vilmol goot das zämme, ass en ungliichi wirtschaftligi, kulturelli oder territoriali Beziejig ufbaut und ufrächterhalte wird.^[1]

Mä nimmt im Noochiine aa, ass au antiki Groossriich im Sinn vom Imperialismus ghandlet häi. Dr Begriff isch im 16. Joorhundert brägt worde und het dennzumol as negativi Bezäichnig für e Herrschaft gulte, wo uf militärischer Macht und Despotii – im Gegesatz zum Rächtsstaat – basiert het. As s äigentlige Zitalter vom Imperialismus gältet, au under em Iifluss vo de verschidnige marxistische Imperialismustheorie, s spoote 19. Joorhundert.

Dr Begriff Imperialismus umfasst mee as dr Kolonialismus und mä muess en vor allem vo dr Kolonisierig drenne. Dr Edward Said gseet bim Imperialismus «d Braxis, Theorii und d Benimmreegle vom ene dominierende stedtische Zentrum gegenüber eme regierte Territorium wit äwägg», dr Browinz. Noch em Said sig d Kolonisierig nume d Besiidlig vo Länder, wo wit äwägg si. Dr Robert J. C. Young gseet das äänlig: Dr Imperialismus operier vom ene Zentrum us und sig staatligi Politik, wääred d Kolonisierig nume d Entwigglig vo dr Besiidlig oder dr Wirtschaft bedüti.

Vo dr bewusste Politik vo dr Machtbrojekzioon und dr Erwiterig vo dr Regierigsgwalt uf verschiideni Territorie muess mä dr Begriff vom Kulturimperialismus underschäide, wo witer gfasst isch, und au dä vo dr kulturelle Hegemonii im Sinn vom Antonio Gramsci.

1. ↑ Johnston, Ronald John (2000). The Dictionary of Human Geography (Memento vom 11. Mai 2011 im Internet Archive) (4th ed.). Wiley-Blackwell, ISBN 0-631-20561-6, S. 375.