Koartykulacja

Koartykulacjawymawianie (artykulacja) głosek w ciągu fonicznym; występowanie w artykulacji jakiejś głoski ruchów lub układów narządów mowy właściwych głosce lub głoskom sąsiednim[1].

Na przykład w sąsiedztwie głoski u inne głoski uzyskują zaokrąglenie wargowe. Dzieje się tak dlatego, że nie wymawiamy głosek wyabstrahowanych, lecz cały ich ciąg. W mowie ludzkiej widoczne są tendencje do ujednolicania wymowy, w wyniku tego procesu np. głoski dźwięczne i bezdźwięczne w swojej bezpośredniej obecności nie zachowują swych pierwotnych właściwości[2].

Koartykulacja obejmuje przede wszystkim[1]:

  • antycypację (upodobnienie wsteczne) – wcześniejsze przygotowanie narządów mowy do wymówienia kolejnej głoski;
  • perseweracja (upodobnienie postępowe) – dłuższe utrzymywanie pozycji narządów mowy właściwych głosce poprzedniej;
  • upodobnienia wewnątrz- i międzywyrazowe
  • redukcję

Przykłady

  • wtorek, wym. ftorek
  • liczba, wym lidżba
  • urok życia, wym. urog życia
  1. a b Nagórko 2007 ↓, s. 55.
  2. Bąk 1977 ↓, s. 87.

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search