Kulturmilito

Kulturmilito (germane: Kulturkampf) estas lukto inter grupoj kiuj apogas diferencajn valorojn pri kulturo, religio aŭ ideologio. Kverelaj grupoj pro diferencoj inter valoroj, grupaj kulturoj kaj vivstiloj povas montri siajn diferencojn per kontraŭaj politikaj partioj debatantaj en la nacia parlamento. Formante registaron, la partioj provas leĝdoni la oficialajn politikojn laŭ siaj ideologioj.

Ekzemploj de lukto en kultura milito povas esti, kaj fakte ofte estas, liberalismo kontraŭ konservativismo, klerikismo kontraŭ sekularismo aŭ kontraŭ la ŝtato mem, pri diversaj ekologiaj valoroj, homaj rajtoj, minoritataj rajtoj, diferencojn en valoroj inter la urbaj kaj kamparaj areoj, sociekonomiaj valoroj kaj pli.

Pli konkrete, ofta politika taktiko estas uzi la tiel nomatajn kojnajn aferojn (angle: Wedge Issues), por disapartigi la elektantaron de la opozicio en balotsistemon, sed tie oni pritraktas fundamentajn diferencojn pri kulturo en de organizita kaj establita grupo en ŝtato, kiel nacio.

Historie, la esprimo "kultura milito" unue aperis en 1840 en artikolo de la svisa liberalulo Ludwig Snell, kiu traktis la lukton inter la kantonoj kiuj apogis la centrigon de potenco, Federaciismo, en Svislando kaj la kantonoj kiuj rekomendis relativan sendependecon. Sed la termino famiĝis kaj eniris la politikan leksikonon en 1873, sekvante la paroladon de la germana kuracisto kaj parlamentano Rudolf Virchow; la parolado de Virchow traktis lukton inter la Kanceliero de la Germana Regno Otto von Bismarck kaj la Romkatolika Eklezio, gvidita fare de la Papo, lukto nomita fare de Virchow kiel "kultura milito".