Parys

Hierdie artikel handel oor Parys in Frankryk. Vir die dorp in die Vrystaat, sien Parys, Vrystaat.

Parys Paris
Kaart	Wapen
	Vlag
Land	Frankryk
Région (Admin. gewes)	Île-de-France
Département	Parys
Arrondissement	Paris - onderverdeel in 20 arrondissements municipaux
Koördinate	48°51′N 2°21′O / 48.850°N 2.350°O / 48.850; 2.350Koördinate: 48°51′N 2°21′O / 48.850°N 2.350°O / 48.850; 2.350
Stigting	3de eeu v.C.
Oppervlakte:
- Admin. stadsgebied	105,4 vk km
- Métropole du Grand Paris	814 vk km
Hoogte bo seevlak	28–131 m
Bevolking:
- Stadsgebied (1 Januarie 2019)	2 140 526[1]
- Métropole du Grand Paris (2016)	7 026 945
- Bevolkingsdigtheid	20 309/vk km (stad)
Tydsone	UTC +1 (MET)
- Somertyd	UTC +2 (MEST)
Klimaat
- Tipe	Gematig-oseanies
- Gemiddelde jaarlikse temperatuur	10,6 °C
- Gem. temp. Januarie/Julie	3,4 / 18,4 °C
- Gemiddelde jaarlikse neerslae	639 mm
Burgemeester (2020–2026)	Anne Hidalgo (PS)
Amptelike Webwerf	paris.fr

Parys (Frans: Paris [paˈʀi] luister (hulp·inligting)) is die hoofstad en grootste stad van Frankryk met 'n bevolking van 2,14 miljoen en 'n oppervlakte van 105,4 km². Saam met sy voorstede vorm Parys 'n metropolitaanse gebied met sowat 12,6 miljoen inwoners. Administratief is Parys tegelykertyd 'n stad en 'n département.

Parys is – ná Brussel – die stad waar die meeste hoofkantore van internasionale organisasies gesetel is, soos Unesco, OESO, die Internasionale Handelskamer (ICC/CCI), die Internasionale Energie-agentskap (IEA), die Europese afdeling van Interpol en die Europese Ruimtevaartorganisasie (ESA). Dit is verreweg die grootste Franssprekende metropool ter wêreld en die kulturele spilpunt vir die internasionale gemeenskap van Franssprekendes (die sogenaamde Frankofonie).

Parys, sy voorstede (La Petite Couronne – "Klein Randgebied") en die omgewing (La Grande Couronne – "Groot Randgebied") word L'Île-de-France genoem – dit is die historiese hartland van Frankryk en sy geestelike middelpunt. Die Seineoewer is in 1991 deur Unesco as wêrelderfenisgebied gelys.

Daar is geen ander stad wat dieselfde bevoorregte stelling in sy eie land en op sy kontinent inneem soos Parys nie – dit is tradisioneel die stad van die avant-garde asook die stad wat aan die voorpunt van belangrike ontwikkelings staan. Parys het oorheersende invloed in Frankryk wat mode, kuns, politiek, argitektuur, filosofie, musiek en filmkuns betref en laat hierdie invloed ook elders in Europa en die wêreld geld.

Die metropolitaanse gebied van Parys is een van die belangrikste finansiële en sakespilpunte van Europa waar sowat veertig persent van alle Franse maatskappye hul hoofkwartiere het. Die bruto nasionale produk van hierdie gebied is groter as dié van Australië. Die voorstad La Défense in die département Hauts-de-Seine huisves die grootste sentrale besigheidsgebied van Europa en op een na ook die grootste Europese aandelebeurs. Parys het as gasheerstad van die Olimpiese Somerspele van 1900 en 1924 opgetree en sal naas Londen in 2024 die tweede stad wees wat vir 'n derde keer as gasheerstad vir Olimpiese Somerspele optree.^[2]

1. ↑ (fr) insee.fr: Statistiques. Besoek op 27 Februarie 2019
2. ↑ (en) "Olympic Games: Paris & LA to host 2024 & 2028 respectively". BBC. 13 September 2017. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Maart 2020. Besoek op 15 September 2017.