Schwa

Schwa
IPA-Nummere
IPA-Zeiche	ə
IPA-Bildli
Teuthonista	?
X-SAMPA	@
Kirshenbaum	@
Hörbiispiilⓘ/?

Schwa (us em Hebräische: 'das Nichtige') isch e zentralisierte Vokal (IPA: [ə]), wo in de germanische Schprôche (hischtorisch gsee) e reduzierte Vokaal isch. Uf dütsch (und in de maischte andere germanische schprôche) wird dä Vokaal als <e> gschribe.

Im Alemannische chunt dr Schwa wie i de meischte Sproche numme inere unbetonte Silbe vor. Er isch usserdäm im Alemannische näbem /i/ dr einzigi Vokal wo i sonere Silbe vorchunt. Numme wenigi Sproche hen au en betonte Schwa, z. B. Albanisch, Rumänisch, Bulgarisch, Afrikaans, mangi Dialäkt vum Katalanische un mangi Kaukasische un Uralische Sproche.

Bispil: e Taschelampe, mache, Schlüssel, Schüssle, verplämperle

I der Alemannische Literatur wird dä Buechstabe fasch immer mit <e> gschribe. D Schrybig mit <ä> chunt i der Literatur praktisch nie vor. Si het sech aber trotzdäm wyt verbreitet. Das het vermuetlech verschidnigi Gründ:

• Es kennt fasch niemer di alemannischi Literatur.
• Ir alemannischen Ussprach vom Hochdütsche (z. B. im Schwyzer Hochdütsch) wird ds schwachen <e> hüüffig nid als Schwa usgsproche, sondern als normals /e/.
• Ds <ä> tuet ou sehr churzi Tekschten eidütig als Dialäkt-Tekschte kennzeichne.
• I de Werbig werdet Dialektforme uufällig hüüffig so gschribe.