Sonata-forma

Sonata-forma (sonata-allegro-forma edo lehen-mugimendu-forma ere deitua) musika forma mota bat da, orokorrean hiru atal nagusiz osatua dagoena: aurkezpena, garapena, eta berraurkezpena.^[1] XVIII. mendearen erdialdetik aurrera (Klasizismoaren hasieran) oso erabilia izan da.

Gehien bat mugimendu anitzeko piezen lehen mugimenduan erabili ohi den arren, batzuetan ondorengo mugimenduetan ere erabiltzen da, bereziki azken mugimenduan. Desadostasun gutxi dago, maila handienean, formak hiru atal nagusi dituela: aurkezpen bat, garapen bat, eta berraurkezpen bat; hala ere, egitura orokor horren azpitik, sonata-forma zaila da eredu bakar batean biltzea. Sonata-formaren deskribapen estandarrarekin bat egiten ez duten lanek ere, askotan, egitura analogoak aurkezten dituzte, edo sonata formaren deskribapen estandarraren lanketa edo hedapen gisa azter daitezke.

Behin sonata-forma ezarri ondoren, "sonata" izeneko lanen lehen mugimenduen forma ohikoena bihurtu zen, baita musika klasikoko beste lan luze batzuena ere: sinfonia, kontzertua eta hari-laukotea besteak beste.

1. ↑ «Hiztegi terminologikoak eta normalizazio-txostenak» www.euskadi.eus (Vitoria-Gasteiz: Eusko Jaurlaritzaren Argitalpen Zerbitzu Nagusia) (Noiz kontsultatua: 2025-03-02).