Lied

'n Lied is 'n musikale komposisie wat deur die menslike stem uitgevoer word. Die stem dra dikwels die melodie ('n reeks duidelike en vaste toonhoogtes) met behulp van patrone van klank en stilte. Liedere het 'n struktuur, soos die algemene ABA-vorm, en bestaan gewoonlik uit dele wat herhaal word of later met variasie uitgevoer word. 'n Lied sonder instrumente word a cappella genoem.

Geskrewe woorde wat spesifiek vir musiek geskep is, of waarvoor musiek spesifiek geskep word, word lirieke genoem. As 'n bestaande gedig in klassieke musiek met gekomponeerde musiek gepaard gaan, word dit 'n kunslied genoem. Liedere wat op herhaalde toonhoogtes gesing word sonder duidelike kontoere en patrone wat styg en daal, word gelyksange genoem. Liedere wat in 'n eenvoudige styl gekomponeer is en informeel deur die oor geleer word, word dikwels volksliedere genoem. Liedere wat vir die massamark gekomponeer is, ontwerp om deur professionele sangers gesing te word wat hul opnames of lewendige optredes verkoop, word gewilde liedere genoem. Hierdie liedere, wat 'n breë aantrekkingskrag het, word dikwels deur professionele liedjieskrywers, komponiste en liriekeskrywers geskryf; kunsliedere word deur opgeleide klassieke komponiste vir konsert- of resitaalpoptredes gekomponeer. Liedere word in ateljees uitgevoer en 'n klankopname word gemaak, of hulle word lewendig vir 'n gehoor uitgevoer. (In sommige gevalle kan 'n lied lewendig uitgevoer en terselfdertyd opgeneem word.) Liedere kan ook in teater (bv. opera), rolprente en TV-programme voorkom.

'n Lied kan vir 'n solosanger wees, 'n hoofsanger wat deur agtergrondsangers ondersteun word, 'n duet, trio, of groter groep met meer stemme wat in harmonie sing, hoewel die term gewoonlik nie gebruik word vir groot klassieke musiekvokale vorme soos opera en oratorium nie, wat eerder terme soos aria en resitatief gebruik.^[1] 'n Lied kan sonder begeleiding deur instrumentaliste gesing word (a cappella) of met instrumente begelei word. In gewilde musiek kan 'n sanger saam met 'n akoestiese kitaarspeler, pianis, orrelspeler, trekklavierspeler of 'n begeleidingsorkes optree. In jazz kan 'n sanger met 'n enkele pianis, 'n klein groep (soos 'n trio of kwartet), of met 'n groot orkes optree. 'n Klassieke sanger kan met 'n enkele pianis, 'n klein ensemble of 'n jazz-orkes optree. In jazz en blues leer sangers dikwels liedere met die oor en kan hulle sommige melodielyne improviseer. In klassieke musiek word melodieë deur komponiste in bladmusiekformaat geskryf, sodat sangers leer om musiek te lees.

Liedere met meer as een stem per deel wat in polifonie of harmonie sing, word as koorwerke beskou. Liedere kan breedweg in baie verskillende vorme en tipes verdeel word, afhangende van die kriteria wat gebruik word. Deur semantiese verbreding kan 'n breër betekenis van die woord "lied" na instrumentale werke verwys, soos die 19de-eeuse Songs Without Words-stukke vir soloklavier.^[2][3][4]

1. ↑ Luise Eitel Peake. 1980. "Song". The New Grove Dictionary of Music and Musicians, sixth edition, 20 vols., edited by Stanley Sadie, Vol. 17: 510–23. London: Macmillan Publishers; New York: Grove's Dictionaries. ISBN 1-56159-174-2.
2. ↑ Ozzi, Dan (11 April 2018). "RLYR's 'Actual Existence' Is 40 Minutes of Beautiful Chaos". Noisey (in Engels (VSA)). Vice. Besoek op 26 Januarie 2019.
3. ↑ Lewis, William (8 Augustus 2018). "El Ten Eleven : Banker's Hill Eleven". treble (in Engels (VSA)). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Mei 2021. Besoek op 26 Januarie 2019.
4. ↑ Fischer, Tobias. "Interview with Jasper TX | Sweden Experimental interviews". tokafi.com. Besoek op 26 Januarie 2019.