Saturnus

Hierdie artikel handel oor die planeet Saturnus. Vir ander betekenisse van die naam, sien Saturnus (dubbelsinnig).
Saturnus   ♄
Die planeet Saturnus
Saturnus, soos op 4 Augustus 1981 deur die Voyager 2-wenteltuig waargeneem.
Wentelbaaneienskappe[1]
Epog J2000
Afelium 1 513 325 783 km
10,115 958 04 AE
Perihelium 1 353 572 956 km
9,048 076 35 AE
Halwe lengteas 1 433 449 370 km
9,582 017 20 AE
Wentelperiode 10 759,22 dae
29,4571 jare
24 491,07 Saturnus solar dae[2]
Sinodiese periode 378,09 dae[3]
Gem. omwentelingspoed 9,69 km/s[3]
Gem. anomalie 320,346 750°
Baanhelling 2,485 240° (tot Ekliptika)
5,51° (tot die son se ewenaar)
0,93° (tot onveranderbare vlakte)[4]
Lengteligging van stygende nodus 113,642 811°
Periheliumhoek 336,013 862°
Natuurlike satelliete 82
Fisiese eienskappe
Radius by ewenaar 60 268 ± 4 km
(9,4492 Aardes)
Radius na pole 54 364 ± 10 km
(8,5521 Aardes)
Oppervlakte 4,27×1010 km²[5]
(83,703 Aardes)
Volume 8,2713×1014 km3[3]
(763,59 Aardes)
Massa 5,6846×1026 kg[3]
(95,152 Aardes)
Gem. digtheid 0,687 g/cm3[3]
(minder as water)
Oppervlak-
aantrekkingskrag
10,44 m/s²[3]
1,065 g
Ontsnapping-
snelheid
35,5 km/s[3]
Sideriese
rotasieperiode
10,57 ure[6]
(10 hr 34 min)
Rotasiespoed
by ewenaar
9,87 km/s
35 500 km/h
Ashelling 26,73°[3]
Regte styging van noordpool 2h 42 m 21s
40,589°
Deklinasie 83,537°
0,342 (Bond)
0,47 (geometries)[3]
Oppervlak-temp.
   1 bar vlak
   0,1 bar
mingem.maks
134 K[3]
84 K[3]
Skynmagnitude +1,47 tot −0,24[7]
Hoekgrootte 14,5"–20,1"[3]
(sonder ringe)
Atmosfeer
Skaalhoogte 59,5 km
Samestelling ~96% Waterstof

~3% Helium
~0,4% Metaan
~0,01% Ammoniak
~0,01% Waterstofdeuteried

0,000 7% Etaan

Saturnus is die sesde planeet van die Son af. Dit is 'n gasreus en die tweede grootste planeet in die sonnestelselJupiter. Die planeet is vernoem na die Romeinse god Saturnus en sy simbool ♄ is 'n ligatuur van die Griekse letters kappa-rho, vir Saturnus se Griekse naam Cronus.

Vergelyking in grootte met die Aarde

Die planeet het 'n helder en uitgebreide ringstelsel wat hoofsaaklik uit ysdeeltjies bestaan, met 'n kleiner hoeveelheid rotspuin en stof. Minstens 146 mane[8] wentel sover bekend om die planeet, waarvan 63 amptelike name het. Dit sluit nie die honderde maantjies in sy ringe in nie. Titaan, Saturnus se grootste maan en die tweede grootste in die Sonnestelsel, is groter as die planeet Mercurius, hoewel dit 'n kleiner massa het. Dit is die enigste maan in die Sonnestelsel wat 'n aansienlike atmosfeer het.[9]

Die samestelling van Saturnus bestaan hoofsaaklik uit waterstof, met klein proporsies helium en spore van ander elemente. Inwendig bestaan die planeet uit 'n klein kern van rots en ys wat deur 'n dik laag waterstof en 'n gasagtige buitelaag omhul word.

Wind op Saturnus kan 'n snelheid van tot 1 800 km/h bereik, wat heelwat vinniger is as die snelheid van wind op Jupiter. Saturnus het ook 'n planetêre magneetveld; die sterkte daarvan lê tussen die sterkte van die Aarde se magneetveld en die kragtiger veld om Jupiter.

  1. (en) Yeomans, Donald K. (13 Julie 2006). "HORIZONS System". NASA JPL. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 25 Junie 2007. Besoek op 8 Augustus 2007.—At the site, go to the "web interface" then select "Ephemeris Type: ELEMENTS", "Target Body: Saturn Barycenter" and "Center: Sun".
  2. Seligman, Courtney. "Rotation Period and Day Length" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Mei 2020. Besoek op 13 Augustus 2009.
  3. 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 3,11 Williams, David R. (7 September 2006). "Saturn Fact Sheet" (in Engels). NASA. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Mei 2020. Besoek op 31 Julie 2007.
  4. (en) "The MeanPlane (Invariable plane) of the Solar System passing through the barycenter". 3 April 2009. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Mei 2009. Besoek op 10 April 2009. (geproduseer met Solex 10 Geargiveer 1 Maart 2008 op Wayback Machine geskryf van Aldo Vitagliano)
  5. "NASA: Solar System Exploration: Planets: Saturn: Facts & Figures" (in Engels). Solarsystem.nasa.gov. 22 Maart 2011. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 November 2015. Besoek op 8 Augustus 2011.
  6. (en) "'Astronews' (New Spin For Saturn)". Astronomy. November 2009: 23. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (hulp)
  7. Schmude, Richard W. Junior (2001). "Wideband photoelectric magnitude measurements of Saturn in 2000" (in Engels). Georgia Journal of Science. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 Augustus 2013. Besoek op 14 Oktober 2007.
  8. "MPEC 2023-J49 : S/2006 S 12". Minor Planet Electronic Circulars. Minor Planet Center. 7 Mei 2023. Besoek op 7 Mei 2023.
  9. Munsell, Kirk (6 April 2005). "The Story of Saturn". NASA Jet Propulsion Laboratory; California Institute of Technology. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Augustus 2008. Besoek op 7 Julie 2007.

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search