Jahr

S' Johr (lat. annus) isch e Bezeichnig fer e bestimmti Art vu Ziteiheite, wo jewils als e Viilfachs vu dr SI-Basiseinhait Sekunde definiert werre.

Wie alli Ziteinheite beziegt sich s'Johr ursrünglich uf astronimischi Ereignisse. So isch die allgmein astrononisch Definition vum Johr e Zittspanni zwische zwei Wiiderholige vu Ereignisse, wo mit dr Umlaufbahn vume Planet um si Sunne z'due hän, also bispilswiis vu zwei Durchgäng dur dr sunnenächst Punkt vu dr Planetebahn.

Im Fall vu dr Erde sin säll je nooch Definition öppe 365,25 Däg. Wil d'Erdbahn nit im Ruum stabil isch, variiert säll aber je nooch Bahnereignis um e baar Sekunde bis Minüte um sälli Längi. Bim Mars goht's Johr degege öppe 687 Erdedäg, bim Merkurs degege wäniger wie 90 Erdedäg. usw.

Im engere Sinn un umgangssprochlich isch mit Johr aber numme s'Erdejohr gmeint.

Einheitezeiche: a (vu lat. annus)

Ma isch e Abchürzig fer „Millione Johre“ (Mega-Johr).

Ga isch e Abchürzig fer „Milliarde Johre“ (Giga-Johr).

Formlezeiche: t (vu lat. tempus, grundsätzlich immer t fer Zittmasse)

Dr Begriff „Johr“ isch eigetlich immer e Zittspanni, wird aber au vu Zittpunkte in unserem Kalendersystem verwendet, was insbesundere bi dr Diskussion vu Kalenderäre immer wiider zue Verwirrig füehrt, wil menki meine, s'erst Johr am Afang vu ere Zitträchnig sei e Zittpunkt un müesst dorum d'Nummere Null trage - aber s'erst Johr isch ebe s'erst un nit s'nullt.

Bispiilswiis isch dr Physiker Albert Einstein anno 1879 bore worre un isch anno 1955 gstorbe. In dem Fall stoht s'Johr fer nit nächer bestimmti Zittpunkte innerhalb vu dene Johre. Er isch 76 Johre ald worre - säll isch no wiider e Zittspanni. D'Ugnauigkeit vum Johr als Zittpunkt siht mer do dra, dass dr Einstein, wär er im Spotjohr 1879 bore un im Früehjohr 1955 gstorbe, bloss 75 Johr ald worre wär, d'Subtraktion vu Sterbe- wäniger Burtsjohr also eventuell ei Läbensjohr z'viil ergä dät.

Je nooch Bezugssystem isch scho e astronomischs Erdejohr underschidlich lang, un die underschiidlich Längi wird in Kalenderjohre, wo im allgmeine numme Nächerige ans astronomisch Johr darstelle, noch erhöht.