Fizika

Fizikadakı "Böyük partlayış" nəzəriyyəsinə görə kainatın genişlənməsi

Fizika — təbiətin ən ümumi qanunlarını, bizi əhatə edən maddi aləmin quruluş və xassələrini öyrənən elm.[1]

Fizika ən fundamental və qədim elmlərdən biridir. Son iki min ilin böyük hissəsində fizika, kimya, biologiya və riyaziyyatın bəzi sahələri təbiət fəlsəfəsinin tərkib hissəsi idi, lakin 17-ci əsrdə baş vermiş elmi inqilab zamanı bu sahələr bir-birindən ayrılaraq müstəqil elmi tədqiqat istiqamətlərinə çevrilmişdir.[2] Fizika biofizika və kvant kimyası kimi bir çox fənlərarası tədqiqat sahələri ilə kəsişir və onun sərhədləri sərt şəkildə təyin oluna bilmir. Fizikada meydana çıxan yeni ideyalar bir çox hallarda başqa elmlərin öyrəndiyi fundamental mexanizmləri izah edir və bu sahələrdə, eləcə də riyaziyyat və fəlsəfə kimi digər akademik fənlərdə yeni tədqiqat istiqamətləri irəli sürür.

Müxtəlif fiziki hadisələr

Fizikadakı irəliləyişlər çox vaxt yeni texnologiyaların yaradılmasına imkan verir. Məsələn, elektromaqnetizm, bərk cisimlər fizikası və nüvə fizikası sahələrində əldə olunan nailiyyətlər birbaşa olaraq müasir cəmiyyəti dəyişdirən texnologiyaların — telefon, televizor, kompüter kimi cihazların, nüvə silahının yaranmasına səbəb olmuş; termodinamika sahəsindəki irəliləyişlər sənayeləşmənin inkişafına təkan vermiş, mexanika sahəsindəki nailiyyətlər isə diferensial və inteqral hesabının formalaşması üçün ilham qaynağı olmuşdur.[3]

  1. Прохоров А. М. Физика // Физическая энциклопедия. 5. М.: Большая Российская энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров. 1998. 310–320. ISBN 5-85270-101-7.
  2. Кудрявцев П. С. История физики. [2-е изд.]. М., 1956–1971. Т. 1–3
  3. Young, Freedman, 2014. səh. 1 "Fizika ən fundamental elm sahələrindən biridir. Əksər alimlər, o cümlədən molekulların quruluşunu öyrənən kimyaçılar, dinozavrların necə yeridiyini yenidən qurmağa çalışan paleontoloqlar və insan fəaliyyətinin atmosferə və okeanlara necə təsir etdiyini öyrənən klimatoloqlar fizikanın ideyalarından istifadə edirlər. Fizika olmasa heç bir halda televiziya mühəndisliyinin və düz ekran texnologiyasının əsası qoyula bilməz. Fizikanın əsas qanunlarını anlamadan planetlərarası kosmik gəmi və ya yaxşı bir siçan tələsi düzəltmək mümkün deyil (…) Siz fizikanı dünyamızı və özümüzü anlama arayışında insan intellektinin möhtəşəm nailiyyəti kimi görəcəksiniz."

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search