Jordania

Jordania
المملكة الأردنّيّة الهاشميّة Al Mamlakah al Ourdouniyah al Hashimiyah Rouantelezh hachemit Jordania
Banniel	Skoed-ardamez
Ger-stur broadel	الله، الوطن، الملك Allāh, al-Wațan, al-Malik An Doue, ar Vro, ar Roue
Kan broadel	السلام الملكي الأردني As-Salām al-Malakī al-Ourdonī Peoc'h da roue Jordania
Lec'hiadur
31° 00' N - 36° 00' R
Aozadur ar Stad
Kêr-benn ha kêr vrasañ	عمّان Ammān 31° 57' N - 35° 56' R
Yezh ofisiel	Arabeg Saozneg (gouezet gant ar renkadoù krenn hag uhel)
Dizalc'hiezh	25 a viz Mae 1946
Pan echuas al leuriadur bet roet d'ar Rouantelezh-Unanet gant Kevre ar Broadoù d'an 23 a viz Gwengolo 1922
Gouarnamant	Monarkiezh vonreizhel
Roue	Abdallah II (7 a viz C'hwevrer 1999)
Pennmaodiern	Bisher Al-Khasawneh (12 a viz Gwengolo 2020)
Lezennerezh	Parlamant
Kambr uhel :	Sened
Kambr izel :	Kambr an Dilennidi
Douaroniezh
Gorread	89 342 km² (112vet er bed)
Douar :	88 802 km²
Dour :	540 km²
Uhelder keitat	723 m
Izelañ :	– 408 m (Mor Marv)
Uhelañ :	1 854 m (Jebel Oum ad-Dami)
Bevennoù	1 635 km
Stadoù amezek	Iraq (181 km) Israel (238 km) Arabia Saoudat (744 km) Siria (375 km) Sisjordania (97 km)
Aodoù	26 km
Hin	Dezerzhioù krin Glaveier er chornôg (Du-Ebrel)
Poblañs
Niver	7 930 491 (Gouhere 2014, prizadur)
Renk er bed	98vet
Stankter	88,77 annezad/km²
Armerzh
KDK (US$ 2013)	40,02 milmilion (105vet)
FDD (2014)	0,745 Krenn (77vet)
Moneiz	Dinar jordanian (JOD) 1 JOD = 1 000 fil
Andonioù The World Factbook • The Hashemite Kingdom of Jordan UNDP - Human Development Reports

Jordania^[1], ent-ofisiel Rouantelezh hachemit Jordania, zo ur vro eus ar Reter-Nesañ lec'hiet er reter da Sisjordania hag Israel, en norzh da Arabia Saoudat, er c'hornôg da Irak hag er su da Siria.
Ur rouantelezh vonreizhel eo, hag un ezel eus ABU, eus ar C'hevre Arab hag eus Aozadur ar C'hevelerezh Islamek.

Da heul ar Brezel-bed kentañ ha freuzidigezh an Impalaeriezh Otoman, Kevredigezh ar Broadoù a leuras ar Rouantelezh-Unanet (R.-U.) da c'houarn an tamm brasañ eus ar Reter-Nesañ. E 1921 e tivizas al leuriad krouiñ ur rannvro damemren, anvet Emirelezh Treuzjordania, disrannet diouzh Palestina. E 1946 e c'hoarvezas dizalc'hegezh Treuzjordania, a droas da Rouantelezh Hachemit Jordania, renet gant ar roue Abdallah Iañ Jordania betek 1951 ha Talal Iañ eus 1951 betek e zilez e 1952.
Ar roue Hussein Iañ, a renas war-lerc'h e dad, a zeuas a-benn da gas e vro war-raok en desped d'ar gevezerezh a voe etre SUA, URSS hag an R.-U., lod Stadoù arab, Israel hag un darn vras eus poblañs Palestina.
E 1967 e rankas Jordania lezel Glann Gornôgel ar stêr Jordan gant Israel a-c'houde ar Brezel C'hwec'h Devezh. E 1988 e tilezas Hussein Iañ arc'hadur Jordania er Glann Gornôgel, da vat ha da viken. Ur feur-emglev peoc'h a sinas gant Israel e 1994.
E vab Abdallah II, a voe roue e 1999 da heul marv e dad, a gendalc'has gant an adaozoù politikel hag armerzhel, met a-c'houde an Nevezamzer Arab a c'hoarvezas er Reter-Nesañ adalek ar bloavezh 2010 e kendalc'h Jordaniz da c'houlenn muioc'h a frankizouriezh politikel, adaozadoù er gouarnamant ha gwellaennoù armerzhel.

Abaoe miz Genver 2014 emañ Jordania e Kuzul Surentez ABU, gant ur sez dibad, evit ar predad 2014-2015.^[2],[3]

1. ↑ Geriadur brezhoneg An Here, 2001, p. 1430 ha Geriadur Ménard, 2012, p. 1458 – Bro-Jordan a gaver en Al Liamm niv. 44, 1954, p. 36 er pennad Notennoù Douaroniezh gant Frañsez Kervella
2. ↑ The Hashemite Kingdom of Jordan (en)
3. ↑ The World Factbook (en)