Kembre

Kembre

constituent country of the United Kingdom, broad, bro

Rann eus	Broioù keltiek
Deiziad krouiñ	5. century
Anv ofisiel	Wales, Cymru
Anv er yezh a orin	Cymru
Diellaouet gant	Levraoueg Vroadel Kembre
Yezh ofisiel	kembraeg, saozneg
Kan broadel	Hen Wlad fy Nhadau
Testenn ar ger-stur	Cymru am byth!, Wales Forever!, Long live Wales
Kevandir	Europa
Stad	Rouantelezh-Unanet
Kêr-benn	Kerdiz
E tiriad	Rouantelezh-Unanet
Gwerzhid-eur	UTC±00:00
Daveennoù douaroniel	52°21′0″N 3°38′0″W
Kenurzhiennoù al lec'h pellañ er reter	51°49′30″N 2°39′0″W
Kenurzhiennoù al lec'h pellañ en norzh	53°26′9″N 4°26′19″W
Kenurzhiennoù al lec'h pellañ er su	51°22′27″N 3°7′1″W
Kenurzhiennoù al lec'h pellañ er c'hornôg	51°51′46″N 5°24′0″W
Poent uhelañ	Gouezva
Office held by head of state	monark ar Rouantelezh-Unanet
Penn ar Stad	Charles
Post dalc'het gant penn ar gouarnamant	First Minister of Wales
Penn an aotrouniezh	Vaughan Gething
Korf melestradurel	Welsh Government
Korf lezenniñ	Parlamant Kembre
Ezel eus	World Tourism Cities Federation
Moneiz	lur sterling
A zo stok ouzh	Bro-Saoz
Yezh implijet	saozneg, kembraeg
Deiziad kregiñ	5. century
Hashtag	Wales
Domani internet	.wales, .cymru
Banniel (deskrivadur)	banniel Kembre
Ardamezioù	Royal Badge of Wales
Douaroniezh an danvez	geography of Wales
Istor	Istor Kembre
Sant paeron	Divi
Rummad tost	Category:Wales-related lists
Ekonomiezh an danvez	economy of Wales
Poblañsouriezh an danvez	demographics of Wales
Mastodon instance URL	https://toot.wales
Arouezenn Unicode	🏴󠁧󠁢󠁷󠁬󠁳󠁿
Rummad evit ar c'hartennoù	Category:Maps of Wales

Kembre (Kembraeg : Cymru [ˈkəm.rɨ] (selaou ) ; saozneg : Wales /weɪlz/ (selaou )) zo unan eus an eizh bro geltiek, hag unan eus ar peder a zo en enez Breizh-Veur az a d'ober ar Rouantelezh-Unanet.^[1] Er reter emañ Bro-Saoz, mor Iwerzhon er gwalarn, ar mor Keltiek er mervent ha mor Havren er su. Kerdiz (CaerdyddICardiff) eo he c'hêr-benn. E 2021 e oa 3 107 500 annezad war ur gorread a 20 779 km². Ouzhpenn 2 700 km a aodoù he deus Kembre hag eno e kaver leun a venezioù, ar re uhelañ o vezañ e norzh ar vro, evel Gouezva (Yr Wyddfa/Snowdon), 1085 km uhel. E norzh lodenn klouar ar bed emañ Kembre, gant un hin cheñch-dicheñch merket gant ar mor.

Identelezh vroadel Kembre a ziwanas diwar ar Vrezhoned da c'houde aet ar Romaned kuit eus Enez Vreizh er V^vet kantved. Rannet e voe ar vro etre rouantelezhioù bihan a glaskas unaniñ a-raok aloubadeg ar vro gant ar Saozon klokaet e 1283 gant Edouarzh Iañ, goude ma kasas Owain Glyndŵr un emsavadeg a-enep ren ar Saozon e penn-kentañ ar XV^vet kantved, o staliañ evit ur prantad berr ur Briñselezh Kembre dizalc'h. Staget e voe Kembre a-bezh hag ebarzhet e-barzh sistem lezennoù Bro-Saoz e 1535 ha 1542 gant Aktoù Lezennoù Kembre, dindan ren Herri VIII. Adalek an XIX^vet kantved e teuas ul leurenn bolitik disheñvel e Kembre avat. Ar Frankizouriezh kembreat, kaset gant David Lloyd George en XX^vet kantved da skouer, a oa bet erlec'hiet tamm-ha-tamm gant kresk ar sokialouriezh ha Strollad al Labour. Kresk ar sañtimant vroadel er memes kantved a c'hanas ar strollad Plaid Cymru e 1925 ha Cymdeithas yr Iaith Gymraeg (Kevredigezh ar Yezh Gembraek) e 1962. Deroet eo ul lodenn eus ar galloud e Kembre, aroueziet gant pazennoù meur evel pa oa bet krouet ar Senedd (Parlamant Kembre, bet Bodadeg Vroadel Kembre gwezhall) e 1998.

Pa oa deuet oadvezh ar greanterezh e voe treuzfurmet ar vro gant diorren ar mengleuzioù hag an uzinoù labourat ar metal. Tremen a reas d'ur vro troet war-zu al labour-douar d'unan greantel. Kreskiñ buan a reas poblañs Kembre. An div drederenn eus ar boblañs a vev e Su Kembre, e-lec'h ma oa ar muiañ a vengleuzioù, e Kerdiz, Abertawe (Swansee), Casnewydd (Newport) hag an traoniennoù tro-dro. Reter Norzh Kembre a gont ur c'hwec'hvedenn eus ar boblañs, Wrecsam o vezañ ar gêr vrasañ en norzh. Ne vev ket kement a dud e lodennoù all ar vro. Bremañ m'eo bet diskaret ar greanterezh er vro emañ diazezet an ekonomiezh war ar servijoù, publik ha prevez hag an douristelezh. Diazezet eo al labour-douar war an desevel chatal, hag ezporzhiañ a ra Kembre war an dachenn-se, o vezañ tost da vezañ emren a-fet labour-douar.

Un identelezh vroadel ha sevenadurel dibar he deus Kembre. Adalek an XIX^vet kantved he doa tapet ar vrud da vezañ "bro ar c'han", diwar hengoun an eisteddfod. Ofisiel eo ar c'hembraeg hag ar saozneg er vro. Ar brasañ eus ar boblañs a gaoz saozneg, met ar muiañ niver a gaoz kembraeg en norzh hag e kornôg ar vro, gant un hollad a 560 000 komzer dre ar vro.

1. ↑ (en) Office for National Statistics, « The Countries of the UK [diell] ». Lennet d'ar 24 a viz Here 2022