Mor

Krogit e-barzh !
Un danvez pennad eo ar pennad-mañ ha labour zo d'ober c'hoazh a-raok e beurechuiñ.
Gallout a rit skoazellañ Wikipedia dre glokaat anezhañ
Kuzh-heol war ar mor e Namibia

Ul ledennad dour-sall bras-tre eo ar mor (liester : morioù). Er ster hollekañ e c'holo ar mor war-dro 70,8% eus an voul-douar, war ur gorread a 361 000 000 km², strewet ennañ ar c'hevandirioù. Meurvorioù a reer eus ar morioù brasañ a zo etre ar c'hevandirioù.

Ur mor avat n'eus aod ebet dezhañ : Mor Sargassum, a zo bevennet er Meurvor Atlantel gant froudoù-mor hepken ; dibar eo e zourioù sioul goloet a bakadoù bezhin gell anvet Sargassum, diwar sargaço e portugaleg, eus al latin sǎlīcastrum, anv ar blantenn Solanum dulcamara hec'h anv skiantel (e brezhoneg : "chapeled-an-aer"[1] , "frond', 'front", "frount", "gwinienn yusaz"[2].

En douaroniezh e vez roet ur ster strizh d'ar ger "mor" : ul ledennad dour-sall bevennet tamm pe damm gant kevandirioù ; daou vor zo enklozet e-kreiz ur c'hevandir : Mor Aral ha Mor Kaspia (ul lenn sall eo ar Mor Marv) e gwirionez. Dre astenn-ster e reer "morioù" eus ledennadoù dour dous bras evit o zermeniñ evel brasoc'h eget al lennoù all ; lakaet e vezont da vorioù diabarzh : Lenn Geneva, Lenn Poyang, Lenn Tai, Lenn Tiberiad, Lenn Van, meur a lenn vras e Kanada hag er Stadoù-Unanet), e-kreiz Azia hag e Suamerika (al Lenn Titicaca, da skouer).

Dre hevelebiezh koulskoude ez eus "morioù" dizour, ar re a greder gwelet war lod planedennoù. War al Loar ez eus bet badezet meur a vor, da skouer : Mor ar Sioulded ha Mor ar Glaveier) ; heñvel zo bet graet war Veurzh.

Implijet e vez ar ger mor evit mareoù ar morioù o-unan war an Douar : setu ur mor mat (ul lanv mat).

  1. Geriadur Ménard, 2020, p. 443-b (ISBN 978-2-38190-004-9)
  2. {(fr) Duros, Fanch. Herbarum vernaculi – Lexique du nom des plantes en breton. Bei : Éditions La Digitale, 1991, p. 104 (ISBN 978-2-903383-36-7)

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search