Astat

Astat,  ₈₅At

Astat u periodnom sistemu
↓                                                                     ↓                                                             →                                                             →
Hemijski element, Simbol, Atomski broj	Astat, At, 85
Serija	Halogeni (nekad svrstavan i kao metaloid)
Grupa, Perioda, Blok	17, 6, p
Izgled	nepoznato, vjerovatno metalni izgled
Zastupljenost	3 · 10-24[1] %
Atomske osobine
Atomska masa	(210) u
Atomski radijus (izračunat)	? ( -) pm
Kovalentni radijus	150 pm
Van der Waalsov radijus	202[2] pm
Elektronska konfiguracija	[Xe] 4f145d106s26p5
Broj elektrona u energetskom nivou	2, 8, 18, 32, 18, 7
1. energija ionizacije	899,003[3] kJ/mol
Fizikalne osobine
Agregatno stanje	čvrsto
Gustoća	6.200–6.500[4] kg/m3
Magnetizam	?
Tačka topljenja	575 K (302 °C)
Tačka ključanja	610 K (337 °C)
Molarni volumen	? m3/mol
Toplota isparavanja	(At2) 54,39[5] kJ/mol
Toplota topljenja	6 kJ/mol
Pritisak pare	1000 Pa pri 475 K
Brzina zvuka	? m/s
Toplotna provodljivost	1,7 W/(m · K)
Hemijske osobine
Oksidacioni broj	±1, 3, 5, 7
Elektronegativnost	2,2 (Pauling-skala)
Izotopi
Izo RP t1/2 RA ER (MeV) PR 209At sin 5,41 h β+ 3,486 209Po α 5,758 205Bi 210At sin 8,1 h β+ 3,981 210Po α 5,632 206Bi 211At sin 7,21 h ε 0,786 211Po α 5,983 207Bi
Sigurnosno obavještenje
Oznake upozorenja Oznaka upozorenja nepoznata[6]
Obavještenja o riziku i sigurnosti	R: / S: /
Ostala upozorenja
Radioaktivnost
Radioaktivni element
Ako je moguće i u upotrebi, koriste se osnovne SI jedinice. Ako nije drugačije označeno, svi podaci dobijeni su mjerenjima u normalnim uvjetima.

Astat je radioaktivni hemijski element sa simbolom At i atomskim brojem 85. On je najrjeđi element koji se prirodno javlja u Zemljinoj kori. Na Zemlji se nalazi kao proizvod radioaktivnog raspada raznih težih elemenata. Svi njegovi izotopi su kratkoživući, a najstabilniji među njima je astat-210 sa vremenom poluraspada od 8,1 sati. Elementarni astat nikad nije viđen golim okom, jer bi svaki makroskopski uzorak odmah ispario zbog radioaktivnog zagrijavanja. Istražuje se da li bi ova "prepreka" kod dobijanja astata mogla biti prevaziđena uz dostatno hlađenje uzorka.

Osobine astata u većim količinama nisu poznate a podaci su nepouzdani. Mnoge njegove osobine se zasnivaju na njegovom mjestu u periodnom sistemu elemenata, gdje je on teži analog joda i član grupe halogenih elemenata (koja uključuje elemente fluor, hlor, brom i jod). Pretpostavlja se da ima taman ili sjajan izgled a može biti i poluprovodnik ili čak metal. Postoje mišljenja da bi vjerovatno imao višu tačku topljenja od joda. U hemijskom smislu, poznato je nekoliko vrsta iona astata, a većina njegovih spojeva nalikuje na spojeve joda. Također u određenim aspektima pokazuje i neke metalne osobine, kao što je mogućnost građenja stabilnih jednoatomnih kationa u vodenim rastvorima (za razliku od lakših halogena).

Naučnici Dale R. Corson, Kenneth Ross MacKenzie i Emilio G. Segrè prvi su sintetizirali ovaj element na Univerzitetu Kalifornije u Berkeleyu, a ime su mu dali po grčkoj riječi astatos (ἄστατος), "nestabilan". Kasnije su pronađena četiri izotopa astata u prirodi, mada je najmanje rasprostranjeni prirodni element, a u svakom trenutku u Zemljnoj kori ga ima mnogo manje od jednog grama. U medicini se koriste najstabilniji izotopi astata-210 i 211, a oni se ne javljaju u prirodi. Proizvode se isključivo sintetički, obično postupkom bombardiranja bizmuta-209 alfa česticama.

1. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom binder
2. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom manjeera
3. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom rothe
4. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom bonchev
5. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom Glushko
6. ^ EU ovaj element još uvijek nije stavila na spisak opasnih elemenata, međutim trenutno nije moguće pronaći pouzdani izvor ili literaturu o opasnim svojstvima ove supstance. Radioaktivnost ne spada u opasna svojstva koja se ovdje navode.