Cionizam

Ovaj članak ili neki od njegovih odlomaka nije dovoljno potkrijepljen izvorima (literatura, veb-sajtovi ili drugi izvori). Ako se pravilno ne potkrijepe pouzdanim izvorima, sporne rečenice i navodi mogli bi biti izbrisani. Pomozite Wikipediji tako što ćete navesti validne izvore putem referenci te nakon toga možete ukloniti ovaj šablon.

Moguće je da članak ne poštuje standarde Wikipedije na bosanskom jeziku. Pod ovim se podrazumijevaju afrikati, pravopis, pisanje riječi u skladu sa standardima, te način pisanja članaka.

Cionizam (Hebrejski: ציונות‎,Cijonut) je prvenstveno jevrejski nacionalistički pokret. To je još i termin koji se koristi za oslobađajući pokret, koji u najširem smislu predstavlja borbu Jevreja za samostalnost i suverenost Jevrejske domovine. Pokret je dobio ime po brdu Cion koje se nalazi u istočnom Jerusalemu i simbolizira Državu Izrael. Od uspostavljanja Države Izrael, potezi Cionista se uglavnom odnose na čuvanje prava na njihovu državu. Pojam cionizam se još može odnositi na: 1) nepolitički - Kulturalni Cionizam, osnovan od strane Jevrejskog književnika Ahad Ha'ama; 2) političku podršku za Državu Izrael od strane nejevreja - Kršćanski Cionizam.

Cionizam nema jedinstvenu ideologiju, nego više njih sadržane u svojim pod-idelogijama poput: Generalnog Cionizma, Religioznog Cionizma, Radničkog Cionizma, Revizionističkog Cionizma, Zelenog Cionizma itd. Ipak, Cionisti su najjedinstveniji u zalaganju za Eretz Izrael^[1] kao domovinu svih Jevreja vodeći se religioznim vjerovanjima koji taj geografski prostor označavaju svetim.

Nakon skoro dva milenijuma postojanja jevrejske dijaspore bez svoje države, Cionizam kao pokret je osnovan krajem 19. vijeka od strane sekularnih Jevreja, u najvećem broju aškenaskih Jevreja. Ta ideja je uslovljena tadašnjom pojavom antisemitizma u Evropi, koja se naročito ogledala kroz Dreyfusovu aferu u Francuskoj i pokretom protiv Jevreja u Rusiji. Pokretač cionističkog političkog pokreta je bio austro-ugarski novinar Theodore Herzl svojom knjigom Der Judenstaat ^[2]. U to vrijeme, glavni cilj je bilo ohrabrivanje Jevreja da migriraju u Palestinu, tada pod teritorijom Osmanlijskog Carstva.

Kao jedan od nekoliko jevrejskih pokreta koji su nastali kao odgovor na asimilaciju i antisemitizam, širi se veoma brzo i postaje dominantan faktor u jevrejskoj politici. Kao rezultat, počinje uništavanje života Jevreja u Centralnoj i Istočnoj Evropi gdje je i nastao sam cionizam.

Pokret je bio prilično uspješan u uspostavljanju države Izrael 14. maja 1948. godine^[3], kao domovine za sve Jevreje. Od tada, njihov broj u Izraelu se naglo povećao i tako danas oko 40% svih Jevreja živi tamo. Ovo je promovisalo cionizam u najuspješniji jevrejski politički pokret u zadnjih 2000 godina.

1975. godine, Ujedinjene Nacije su izdale rezoluciju koja cionizam naziva formom rasizma i rasističke diskriminacije^[4]. Ista rezolucija je ukinuta 1991. godine. U kontekstu Arapsko-Izraelskog sukoba pokret je okarakterizovan kao sistem koji podstiče apartheid i rasizam.

1. ^ Država Izrael
2. ^ (njem. Der Judenstaat - Jevrejska država), Walter Laqueur, Historija Cionizma str 40.
3. ^ Taj datum se uzima kao dan uspostavljanja Izraela
4. ^ Rezolucija Ujedinjenih Nacija iz 10. novembra 1975. godine pod brojem 3379 "Rezolucije UN-a (1975. godina)". United Nation. Pristupljeno 24. 12. 2010.