Glodari

Glodari
Vjeverica
Sistematika
Carstvo	Animalia
Koljeno	Chordata
Razred	Mammalia
Infraklasa	Eutheria
Nadred	Euarchontoglires
Red	Rodentia
Podredovi
Sciuromorpha Castorimorpha Myomorpha Anomaluromorpha Hystricomorpha

Glodari (latinski: Rodentia) jesu najveći red sisara koje karakteriziraju po dva stalno rastuća sjekutića u gornjoj i donjoj vilici koja se konstantno troše.

U svijetu postoji približno 2.277 vrsta glodara, što čini gotovo 40% svih vrsta sisara,^[1] a nastanjuju sve kontinente osim Antarktika. Glodari posjeduju oštre sjekutiće pomoću kojih sitne hranu, drvo ili grizu predatore. Većina glodara jede sjemenke ili biljke. Veličina tijela razlikuje se od vrste do vrste od približno 5 cm velikog afričkog patuljastog miša do približno 130 cm velikog vodenprasca, no većina vrsta velika je između 8 i 35 cm. Većina glodara noćne su životinje ili su aktivne u sumrak, ali se mogu sresti i po danu.

Vrste mogu da budu arborealne, fosorijalne (rijuće), ili semiakvatične. Neki od dobro poznatih glodara su: miševi, pacovi, vjeverice, dabrovi, hrčci, morsko prase i činčile. Druge životinje kao što su kunići, zečevi, i pikovi, čiji sjekutići isto tako konstantno rastu, su se nekada smatrali glodarima, ali se u današnje vrijeme smatraju zasebnim redom, Lagomorpha. Bez obzira na to, Rodentia i Lagomorpha su sestrinjske grupe, koje imaju najbližeg drevnog zajedničkog pretka i formiraju kladus Glires.

Većina glodara su male životinje sa robusnim tijelom, kratkim udovima i dugim repom. Oni koriste svoje oštre sjekutiće da glođu hranu, iskopavaju jazbine, i za samoodbranu. Većina glodara jede sjemenje ili drugi biljni materijal, dok neki od njih imaju raznovrsniju ishranu. Oni imaju tendenciju da budu društvene životinje i mnoge vrste žive u društvima sa kompleksnim vidovima međusobne komunikacije. Parenje između glodara može da varira od monogamije, do poliginije, do promiskuiteta. Mnogi imaju legla sa nerazvijenim mladuncima, dok su mladunci drugih predruštveni (relativno dobro razvijeni) pri rođenju.

Glodarski fosilni zapisi datiraju iz Paleocena na superkontinentu Laurazija. Raznovrsnost glodara je znatno porasla tokom Eocena, s njihovim širenjem po kontinentima, ponekad čak i prelazeći okeane. Glodari su dosegli Južnu Ameriku i Madagaskar iz Afrike, i oni su jedini kopneni placentalni sisari koji su dospjeli do i kolonizovali Australiju.

Glodari su korišteni kao hrana, za izradu odijela, kao kućni ljubimci, i kao laboratorijske životinje u istraživanjima. Neke vrste, a posebno smeđi pacov, crni pacov, i kućni miš, se smatraju štetočinama, koje jedu i upropaštavaju uskladištenu hranu, i šire bolesti. Slučajno uvedene vrste glodara se često smatraju invazivnim, i izazvale su izumiranje brojnih drugih vrsta, kao što su ostrvske ptice, prethodno izolovane od kopnenih predatora.

1. ^ http://animaldiversity.ummz.umich.edu/site/accounts/information/Rodentia.html