Islam u Evropi

Islam u Evropi nakon kršćanstva predstavlja drugu najbrojniju religiju među stanovnicima ovog kontinenta. Islam se na području Istočne Evrope javlja već u 7. vijeku, na području današnje Rusije a u 13. vijeku i na području Jugoistočne Evrope, odnosno današnje Bugarske. Tokom muslimanskog osvajanja Perzije, islam je po prvi put prodro u regione koji će kasnije postati dio Rusije. Osmanlijsko carstvo se proširilo u Evropu, osvajanjem i invazijom ogromnog dijela tadašnjeg Bizantijskog carstva tokom 14. i 15. vijeka.

Tokom perioda kada je Osmanlijsko carstvo bilo na vrhuncu moći, njegove evropske teritorije su se prostirale čitavom Jugoistočnom Evropom, dijelovima Istočne i Srednje Evrope. Opadanje moći ovog carstva, pogotovo nakon Balkanskih ratova i Prvog svjetskog rata, dovelo je do pada Osmanlijsko carstva 1922. godine i gubitka svih njegovih evropskih teritorija izuzev današnjeg dijela evropske Turske, Istočne Trakije.

Međutim, u dijelovima Balkana kao što je Bosna i Hercegovina, Albanija, Kosovo, Makedonija, Bugarska i Crna Gora postoje velike populacije domaćih, evropskih muslimana, koji u tim državama čine većinu ili značajnu manjinu.

S druge strane transkontinentalne države, kao što su Turska, Azerbejdžan i Kazahstan, imaju brojne muslimanske populacije. Ovakav slučaj je i u velikom području unutar Ruske Federacije, kao što su Sjeverni Kavkaz (Čečenija, Dagestan, Ingušetija, Kabardino-Balkarija, Karačajevo-Čerkezija, Stavropoljski kraj i Adigeja), Krim, Tatarstan, Baškortostan i Astrahanska oblast.

Krajem 20. i početkom 21. vijeka, značajan broj muslimana iz različitih dijelova svijeta je imigrirao u Evropu, najviše u njen zapadni dio. Procjenjuje se da je 2010. godine u Evropi živilo oko 44 miliona muslimana što je predstavljalo 6% od njenog ukupnog stanovništva, od toga u državama Evropska unija oko 19 miliona (3,8%).^[2]

S obzirom na vitalnost, uglavnom useljeničke muslimanske populacije, predviđa se da će do 2030. udio muslimanskog stanovništva u Evropi iznositi oko 8%. Pitanja vezana za politiku useljavanja muslimana u Evropu i ostvarivanju njihovih prava, koja su u tijesnoj vezi sa prakticiranjem islama, su često predmetom intenzivnih društvenih rasprava i u velikoj mjeri omiljena tema političkih kampanja pojedinih političkih stranaka i koalicija. Ovakve rasprave su se dodatno periodično intenzivirale događajima kao što su teroristički napadi ekstremnih islamista, afera sa karikaturama Poslanika Muhammeda, prvo u Danskoj a onda i u štampi drugih evropskih država, raspravama o zabrani i pokušaju zabrane nošenja odjevnih predmeta specifičnih za vjernike muslimane. Takvi događaji takođe su podstakli sve učestaliju raspravu o islamofobiji, stavovima prema muslimanima i populističkom radikalnom pravu.^[3]

1. ^ "Religious Composition by Country, 2010-2050". Pew Research Center. 12. 4. 2015. Pristupljeno 22. 10. 2017. CS1 održavanje: nepreporučeni parametar (link)
2. ^ "The future of the global Muslim population - Europe (excluding however Turkey and including Siberian Russia)". Pew Research Center). 27. 1. 2011.
3. ^ Goodwin, Matthew J.; Cutts, David; Janta-Lipinski, Laurence (septembar 2014). "Economic Losers, Protestors, Islamophobes or Xenophobes? Predicting Public Support for a Counter-Jihad Movement". Political Studies: n/a–n/a. doi:10.1111/1467-9248.12159.