Kleopatra VII

Kleopatra VII
Kleopatra VII
Kraljica Egipta
Vladavina	51. p. n. e. - 30. p. n. e.
Prethodnik	Ptolomej XII
Nasljednik	Ptolemej XV
Supružnik	Ptolomej XIII; Julije Cezar; Marko Antonije
Djeca	Ptolemej XV (Cezarion); Aleksandar Helios; Kleopatra Selena II; Ptolemej Filadelf
Dinastija	Ptolemeji
Otac	Ptolemej XII
Majka	Kleopatra V
Rođenje	decembar, 70. p. n. e./januar, 69. p. n. e.
Smrt	30. p. n. e.

Kleopatra VII Filopator (grčki: Κλεοπᾰ́τρᾱ Φιλοπάτωρ; 69. - 12. august 30. p.n.e.) bila je posljednja vladarica egipatskog Ptolemejskog kraljevstva zajedno sa svojim sinom Cezarionom. Kao član dinastije Ptolemejida bila je potomak Ptolemeja I Sotera, makedonskog generala i pratioca Aleksandra Velikog. Nakon Kleopatrine smrti, Egipat je postao provincija Rimskog carstva što je označilo kraj helenističkog perioda koje je trajalo od vladavine Aleksandra Velikog (336. - 323. p.n.e.).

Nakon egipatske pobune 58. godine p.n.e., Kleopatra je zajedno sa svojim ocem Ptolemejom XII pobjegla u izgnanstvo u Rim, dopustivši svojoj sestri Bereniki IV da preuzme prijestolje. Berenika je ubijena 55. godine p.n.e. kada se Ptolemej XII vratio u Egipat sa rimskom vojnom pomoći. Nakon njegove smrti 51. godine p.n.e. započela je zajednička vladavina Kleopatre i njenog brata Ptolemeja XIII. Svađa između njih je dovela do otvorenog građanskog rata. Nakon gubitka bitke kod Farsala 48. godine p.n.e. protiv rimskog konzula Julija Cezara tokom Cezarovog građanskog rata, rimski državnik Pompej je pobjegao u Egipat gdje ga je Ptolemej ubio dok je Cezar okupirao Aleksandriju. Cezar je pokušao pomiriti brata i sestru, ali je Ptolemejev glavni savjetnik Potin smatrao da Cezarovi uvjeti favoriziraju Kleopatru pa su njegove snage opkolile nju i Cezara u palači. Nakon okončanja opsade, Ptolemej je poginuo u bici na Nilu 47. godine p.n.e. a njihova sestra Arsinoja IV protjerana u Efes. Cezar je proglasio Kleopatru i njenog brata Ptolemeja XIV zajedničkim vladarima, ali je održao privatnu vezu sa Kleopatrom koja mu je rodila sina Cezariona. Poslije ubistva Cezara i (po njenom nalogu) Ptolemeja XIV 44. godine p.n.e., ona je imenovala Cezariona suvladarom.

Tokom Oslobodilačkog građanskog rata (43. - 42. p.n.e.), Kleopatra je stala na stranu Drugog trijumvirata kojeg su formirali Cezarov unuk i nasljednik Oktavijan, Marko Antonije i Marko Emilije Lepid. Nakon njihovog sastanka u Tarsusu 41. godine p.n.e., Marko Antonije je na njen zahtjev izvršio pogubljenje Arsinoje i sve se više oslanjao na Kleopatru tokom invazija na Partsko carstvo i Kraljevinu Armeniju. Njihova djeca Aleksandar Helios, Kleopatra Selena i Ptolemej Filadelf su vladali raznim teritorijama pod Antonijevom trijumviralnom vlašću. Ovaj događaj, njihov brak i Antonijev razvod od Oktavijanove sestre Oktavije su doveli do Posljednjeg rata Rimske republike. Oktavijan je prisilio Antonijeve saveznike u Rimskom senatu da napuste Rim čime je proglasio rat Kleopatri. Nakon poraza egipatske mornaričke flote u bici kod Akcija 31. godine p.n.e., Oktavijine snage su napale Egipat i porazile Marka Antonija koji je izvršio samoubistvo. Kad je Kleopatra saznala da je Oktavijan planira odvesti na njegovu rimsku trijumfalnu povorku izvršila je samoubistvo popivši otrov.

Zaostavština Kleopatre opstaje u drevnim i modernim umjetničkim djelima. Rimska historiografija i poezija su proizvele općenito kritički pogled na kraljicu koja je prožimala kasniju srednjovjekovnu i renesansnu književnost. U likovnoj umjetnosti njezini antički prikazi uključuju rimski portret, slike i skulpture, kamene rezbarije i staklo, ptolemejske i rimske kovanice i reljefe. Tokom perioda renesanse i baroka, ona je bila predmet mnogih djela kao što su opere, slike, poezija, skulptura i pozorišna drama. Postala je pop ikona egiptomanije tokom viktorijanskog doba, a tokom modernog doba Kleopatra se pojavila u primijenjenoj i likovnoj umjetnosti, burleskoj satiri, holivudskim filmovima i repertoarima komercijalnih proizvoda.