Litar

Litar
Jedan litar je zapremina kocke sa stranicama dugim 10 cm.
Informacije o jedinici
Sistem jedinica	SI sistem
Jedinica za	zapremina
Simbol	l ili L ili (ℓ)[1]
Nazvana po	litronu
Pretvaranje jedinica
1 l u ...	... jednako je ...
osnovnim SI jedinicama	2986718281828459050♠10−3 m3
Mjerne jedinice u SAD-u	≈ 7002264000000000000♠0,264 galona

Litar je metrička jedinica za zapreminu tvari. Jedninica za zapreminu po SI sistemu je m³ (metar kubni). Jedinica litra se često koristi za zapreminu i njena skraćenica je 1 l. Oznaka za zapreminu je V (volumen). Zapreminu dobijemo kad pomnožimo dužinu, širinu i visinu određenog tijela. 1 l = 1 dm³ (jedan litar je jednak jednom decimetru kubnom koji je manji 1000 puta od jednog metra kubnog). Kubni decimetar (ili litar) zauzima zapreminu od 10 cm × 10 cm × 10 cm (vidi sliku) i stoga je jednak hiljaditom dijelu kubnog metra.

Originalni francuski metrički sistem koristio je litar kao osnovnu jedinicu. Riječ litar je izvedena od starije francuske jedinice, litrona, čije ime dolazi iz bizantijskog grčkog – gde je to bila jedinica za težinu, a ne zapreminu^[2] – preko kasnosrednjovekovnog latinskog, i koja je iznosila otprilike 0,831 litara.

Litar je također korišten u nekoliko narednih verzija metričkog sistema i prihvaćen je za upotrebu sa SI,^[3] iako nije SI jedinica – SI jedinica zapremine je kubni metar (m³).

Jedan litar tekuće vode ima masu od skoro tačno jednog kilograma, jer je kilogram prvobitno definisan 1795. godine kao masa jednog kubnog decimetra vode na temperaturi topljenja leda (0 °C).^[3] Naknadne redefinicije metra i kilograma su dovele do toga da ovaj odnos više nije tačan.^[4]

1. ^ International Bureau of Weights and Measures (2006), The International System of Units (SI) (PDF) (8th izd.), str. 124, ISBN 92-822-2213-6, arhivirano (PDF) s originala, 2017-08-14.
2. ^ Collins English Dictionary
3. ^ ^{a b} Bureau International des Poids et Mesures, 2006, str. 124. ("Days" and "hours" are examples of other non-SI units that SI accepts.)
4. ^ "NIST, 2000". Ts.nist.gov. Arhivirano s originala, 10. 12. 2011. Pristupljeno 26. 4. 2012.