Osmij

Osmij,  ₇₆Os

Osmij u periodnom sistemu
↓                                                                     ↓                                                             →                                                             →
Hemijski element, Simbol, Atomski broj	Osmij, Os, 76
Serija	Prelazni metali
Grupa, Perioda, Blok	8, 6, d
Izgled	plavo-sivi metal
Zastupljenost	1 · 10-6 %
Atomske osobine
Atomska masa	190,23 u
Atomski radijus (izračunat)	130 (185) pm
Kovalentni radijus	128 pm
Van der Waalsov radijus	? pm
Elektronska konfiguracija	[Xe] 4f145d66s2
Broj elektrona u energetskom nivou	2, 8, 18, 32, 14, 2
1. energija ionizacije	840 kJ/mol
2. energija ionizacije	1600 kJ/mol
Fizikalne osobine
Agregatno stanje	čvrsto
Mohsova skala tvrdoće	7
Kristalna struktura	heksagonalna
Gustoća	22590[1] kg/m3
Magnetizam	paramagnetičan (${\displaystyle \chi _{m}}$ = 1,5 · 10−5)[2]
Tačka topljenja	3400 ± 50[3] K (3130 °C)
Tačka ključanja	5273[4] K (5000 °C)
Molarni volumen	8,42 · 10-6 m3/mol
Toplota isparavanja	678[4] kJ/mol
Toplota topljenja	31,8 kJ/mol
Pritisak pare	2,52 Pa pri 3300 K
Brzina zvuka	4940 m/s pri 293,15 K
Specifična toplota	130 J/(kg · K)
Specifična električna provodljivost	10,9 · 106 S/m
Toplotna provodljivost	88 W/(m · K)
Hemijske osobine
Oksidacioni broj	-2, 0, 2, 3, 4, 6, 8
Elektrodni potencijal	0,85 V (OsO4 + 8H+ + 8e- → Os + 4H2O)
Elektronegativnost	2,2 (Pauling-skala)
Izotopi
Izo RP t1/2 RA ER (MeV) PR 184Os 0,02 % Stabilan 185Os sin 93,6 d ε 1,013 185Re 186Os 1,58 % >2,0 · 1015 god α 2,822 182W 187Os 1,6 % Stabilan 188Os 13,3 % Stabilan 189Os 16,1 % Stabilan 190Os 26,4 % Stabilan 191Os sin 15,4 d β− 0,314 191Ir 192Os 41,0 % Stabilan
Sigurnosno obavještenje
Oznake upozorenja prah F Lahko zapaljivo Xi Nadražujuće
Obavještenja o riziku i sigurnosti	R: 11-37/38-41 S: 16-26-36/37/39
Ako je moguće i u upotrebi, koriste se osnovne SI jedinice. Ako nije drugačije označeno, svi podaci dobijeni su mjerenjima u normalnim uvjetima.

Osmium (iz grčkog osme (ὀσμή) u značenju "miris") jeste hemijski element sa simbolom Os i atomskim brojem 76. U periodnom sistemu nalazi se u 8. grupi, odnosno grupi željeza. To je tvrdi, krhki, plavkasto-svijetli prelazni metal i pripada platinskoj grupi metala. Osmij je najgušći poznati element u prirodi sa gustoćom od 22,59 g/cm³. Osim toga, on posjeduje najviši modul kompresije među svim elementima sa 462 GPa, od kojeg imaju viši samo agregirani dijamantni nanoštapići.

Biološke funkcije osmija kod čovjeka i drugih organizama nisu poznate. U tehničkom smislu, osmij se zbog svoje veoma visoke cijene koristi samo u aplikacijama gdje je ključna osobina izdržljivost i čvrstoća.

1. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom arblaster
2. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom weast
3. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom arblaster2
4. ^ ^{a b} Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom zhang