Prirodni proizvod

Prirodni proizvod je hemijski spoj koji proizvode živi organizmi, čime se i pojavljuje u prirodi.^[2][3] U najširem smislu, prirodni proizvodi obuhvataju bilo koju tvar koju su proizvela živi organizmi.^[4][5] Prirodni proizvodi također mogu nastati hemijskom sintezom (bilo semisintezom ili sveukuonom sintezom), a imali su centralnu ulogu u razvoju organske hemije, pružajući izazovne mete za hemijske sintetičare. Termin prirodni proizvod se isto tako upotrebljava u komercijalnoj primjeni za kozmetičke proizvode, prehrambene suplemente i hranu proizvedenu iz prirodnih izvora bez dodatka veštačkih aditiva.^[6]

U oblasti organske hemije, definicija prirodnih proizvoda je obično ograničena na prečišćeni organske spojeve koji su izolirani iz prirodnih izvora, formirana putem primarnog ili sekundarnog metabolizma.^[7] U polju medicinske hemije, definicija je obično dodatno ograničena na sekundarne metabolite.^[8][9] Sekundarni metaboliti nisu esencijalni za preživljavanje, ali, uprkos tome, pružaju evolucijsku prednost organizmima koji iz proizvode.^[10] Mnogi sekundarni metaboliti su citotoksični i bili su izabrani i optimizirani tokom evolucije za upotrebu kao agensi „hemijskog ratovanja” protiv plena, predatora, i konkurnetskih organizama.^[11]

Prirodni proizvodi su ponekad terapeutski korisni kao tradicijski lijekovi za mnoge bolesti. Poznavanje tih materijala ponekad omogućava ekstrakciju aktivnih komponenti kao vodećih spojeva u procesu otkrivanja novih lijekova.^[12] Iako su prirodni proizvodi inspirirali brojne lijekove koje je odobrila američka administracija za lijekove i hranu (FDA), razvoj lijekova zasnovan na prirodnim izvorima ima sve manji udio u današnjoj farmaceutskoj industriji, djelimično i zbog nepouzdanog pristupa i snabdjevanja, pitanja intelektualne svojine, sezonske i lokalne varijabilnosti sastava i nedostatka izvora usljed povećane pojave izumiranja.^[12]

1. ^ Cutler S, Cutler HG (2000). Biologically Active Natural Products: Pharmaceuticals. CRC Press. str. 5. ISBN 978-0-8493-1887-0.
2. ^ Webster's Revised Unabridged Dictionary (1913). "Natural product". Free Online Dictionary and C. & G. Merriam Co. A chemical substance produced by a living organism; - a term used commonly in reference to chemical substances found in nature that have distinctive pharmacological effects. Such a substance is considered a natural product even if it can be prepared by total synthesis.
3. ^ "All natural". Nature Chemical Biology. 3 (7): 351. jul 2007. doi:10.1038/nchembio0707-351. PMID 17576412. The simplest definition for a natural product is a small molecule that is produced by a biological source.
4. ^ Samuelson G (1999). Drugs of Natural Origin: A Textbook of Pharmacognosy. Taylor & Francis Ltd,. ISBN 9789186274818.CS1 održavanje: dodatna interpunkcija (link)
5. ^ National Center for Complementary and Integrative Health (13. 7. 2013). "Natural Products Research—Information for Researchers | NCCIH". U.S. Department of Health & Human Services. Natural products include a large and diverse group of substances from a variety of sources. They are produced by marine organisms, bacteria, fungi, and plants. The term encompasses complex extracts from these producers, but also the isolated compounds derived from those extracts. It also includes vitamins, minerals and probiotics.
6. ^ "About Us". Natural Products Foundation. Arhivirano s originala, 11. 12. 2013. Pristupljeno 7. 12. 2013.
7. ^ Hanson JR (2003). Natural Products: the Secondary Metabolite. Cambridge: Royal Society of Chemistry. ISBN 0-85404-490-6.
8. ^ "Natural Products". Stedman's Medical Dictionary. Lippincott Williams & Wilkins. Arhivirano s originala, 3. 8. 2016. Pristupljeno 2. 5. 2018. Natural products: naturally occurring compounds that are end products of secondary metabolism; often, they are unique compounds for particular organisms or classes of organisms.
9. ^ Williams DA, Lemke TL (2002). "Chapter 1: Natural Products". Foye's Principles of Medicinal Chemistry (5th izd.). Philadelphia: Lippincott Williams Wilkins. str. 25. ISBN 0-683-30737-1. Upotreblja se zastarjeli parametar |chapterurl= (pomoć)
10. ^ Maplestone RA, Stone MJ, Williams DH (jun 1992). "The evolutionary role of secondary metabolites--a review". Gene. 115 (1–2): 151–7. doi:10.1016/0378-1119(92)90553-2. PMID 1612430.
11. ^ Hunter P (septembar 2008). "Harnessing Nature's wisdom. Turning to Nature for inspiration and avoiding her follies". EMBO Reports. 9 (9): 838–40. doi:10.1038/embor.2008.160. PMC 2529361. PMID 18762775.
12. ^ ^{a b} Li JW, Vederas JC (jul 2009). "Drug discovery and natural products: end of an era or an endless frontier?". Science. 325 (5937): 161–5. Bibcode:2009Sci...325..161L. doi:10.1126/science.1168243. PMID 19589993.