Sjeverna Makedonija

Republika Sjeverna Makedonija Република Северна Македонија (mk) Republika e Maqedonisë së Veriut (alb)
Zastava Grb
Himna: mk: "Denes nad Makedonija (bs: "Danas nad Makedonijom")
Položaj Sjeverne Makedonije
Glavni grad		Skoplje 42°00′N 21°26′E / 42.000°N 21.433°E / 42.000; 21.433
Najveći grad		Skoplje
Službeni jezik		makedonski albanski
Etničke grupe		64,2% Makedonci 25,2% Albanci 3,9% Turci 2,7% Romi 1,8% Srbi 0,8% Bošnjaci 0,5% Vlasi 0,9% drugi
Državno uređenje		Parlamentarna republika
• Predsjednica		Gordana Siljanovska-Davkova
• Premijer		Talat Xhaferi
Zakonodavstvo
Nezavisnost		od SFR Jugoslavije
• Priznato		8. septembar 1991.
Površina
• Ukupno		25.713 km2 (148.)
• Vode (%)		1,9
Stanovništvo
• Ukupno (2017.)		2.103.721 (142.)
• Gustoća		80,1/km2 (116.)
BDP (PKM)		2019.
• Ukupno		33,822 milijarde US$
• po stanovniku		$16.253 US$
Gini (2016.)		▲33,6[1]
HDI (2017.)		▲0,757[2] (visok) (80.)
Valuta		makedonski denar
Vremenska zona		srednjoevropsko vrijeme, UTC+1 i UTC+2
Topografija
• Najviša tačka		Veliki Korab 2.764 m
Pozivni broj		+389
Internetska domena		.mk

Sjeverna Makedonija (makedonski: Северна Македонија, albanski: Maqedonia e Veriut), službeno Republika Sjeverna Makedonija (makedonski: Република Северна Македонија, albanski: Republika e Maqedonisë së Veriut), jeste država smještena na Balkanskom poluostrvu. Ona je jedna od zemalja nasljednica bivše SFR Jugoslavije, od koje je proglasila nezavisnost u septembru 1991. godine pod imenom Republika Makedonija. Današnja Sjeverna Makedonija zauzima približno 38% površine regije Makedonije. Graniči sa Srbijom i Kosovom na sjeveru, Bugarskom na istoku, Grčkom na jugu i Albanijom na zapadu. Reljef joj je pretežno planinski. Iako je kontinentalna država, ima više od 50 jezera i 16 planina viših od 2000 m.

Sjeverna Makedonija je suverena,^[3] nezavisna,^[4] demokratska^[1][3] i socijalna država.^[5] Najveći i glavni grad je Skoplje, s približno 506.926 stanovnika (procjena 2004). Drugi veći gradovi su Bitolj, Kumanovo, Prilep, Tetovo, Veles, Štip, Ohrid, Gostivar, Strumica, Kičevo, Kavadarci i Kočani. Površina Sjeverne Makedonije iznosi 25.713 km², gdje živi otprilike 2.114.550 stanovnika (procjena 2009), među kojima su najbrojniji Makedonci. Zvanični jezici su makedonski i albanski, a zvanična valuta je makedonski denar.

Zbog spora o imenu s Grčkom, u aprilu 1993. država je primljena u Ujedinjene nacije pod imenom Bivša Jugoslavenska Republika Makedonija^[6] (skraćeno BJR Makedonija i BJRM). Sjevernu Makedoniju priznalo je pod njenim prvobitnim ustavnim imenom 140 država članica UN-a, među kojima su tri članice Vijeća sigurnosti (SAD, Rusija i Kina), članice Evropske unije: Poljska, Slovenija, Hrvatska i Bugarska, te zemlje iz regije: Bosna i Hercegovina, Srbija i Crna Gora. Članica je Vijeća Evrope. Od decembra 2005. kandidat je za priključenje Evropskoj uniji, a aplicirala je i za članstvo u NATO, što je Grčka, kao članica obje organizacije, blokirala zbog imena zemlje. Članica NATO-a postala je 27. marta 2020. Blokada pregovora Skoplja s EU-om i NATO-om trajala je do potpisivanja Prespanskog sporazuma, kojim je predloženo novo ime države – Republika Sjeverna Makedonija 17. juna 2018.

Budući da su parlamenti obje zemlje ratifikovali sporazum tokom januara i februara 2019, Sjeverna Makedonija potpisala je 6. februara Protokol za pristupanje NATO-u, što je bio prvi dokument u kojem se spominje novo ime zemlje. Protokol je ratifikovan u Parlamentu Grčke 8. februara 2019, čime su ispunjene sve obaveze iz Prespanskog sporazuma, a Skoplje je formiralo interresornu grupu zaduženu za promjenu tabli na državnim institucijama i graničnim prijelazima. Vlada je zatim obavijestila UN i sve njegove članice te druge međunarodne organizacije u kojima ima predstavnika da zemlja ima novo ime, pod kojim je u NATO-u već spomenuta i primljena.

1. ^ ^{a b} Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom ciafact
2. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom HDI
3. ^ ^{a b} Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom mfagovmk
4. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom eubiznis
5. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom ustav
6. ^ Greška kod citiranja: Nevaljana oznaka <ref>; nije naveden tekst za reference s imenom unorg