Afon Volga

Afon Volga

Math	afon
Ru-Волга.ogg, Cs-Volha.ogg
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynol	Unified Deep Water System of European Russia
Sir	Oblast Tver, Oblast Moscfa, Oblast Yaroslavl, Oblast Kostroma, Oblast Ivanovo, Oblast Nizhny Novgorod, Mari El, Chuvash Republic, Tatarstan, Oblast Ulyanovsk, Oblast Samara, Oblast Saratov, Oblast Volgograd, Oblast Astrakhan, Gweriniaeth Kalmykia
Gwlad	Rwsia
Cyfesurynnau	57.251331°N 32.467966°E, 45.695°N 47.8975°E
Tarddiad	Bryniau Valdai
Aber	Môr Caspia, Afon Kama
Dalgylch	1,360,000 cilometr sgwâr
Hyd	3,530 cilometr
Arllwysiad	8,060 metr ciwbic yr eiliad
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Afon hwyaf Ewrop yw Afon Volga (Rwseg Волга  ynganiad Rwsieg , Tatareg Идел / İdel, Mordvin Рав / Rav, Tsafasieg Атăл / Atăl). Mae'n llifo drwy ganol Rwsia Ewropeaidd. Lleolir ei tharddle ym Mryniau Valdai, hanner ffordd rhwng St Petersburg a Mosgo. Oddi yno, mae'n llifo i'r dwyrain drwy ddinasoedd Tver, Yaroslavl, Nizhny Novgorod a Kazan, cyn troi i'r de. Wedyn mae'n llifo drwy Ulyanovsk, Samara, Saratov, Volgograd ac Astrakhan cyn ymuno â Môr Caspia. Ei hyd yw 3,531 km (2,194 mi).^[1]

Hi hefyd yw afon fwyaf Ewrop o ran faint o ddŵr sydd ynddi a maent y basn draenio. Fe'i hystyrir yn eang fel afon genedlaethol Rwsia. Cododd yr hen Rwsia, y Rus 'Khaganate, ar hyd y Volga rhwng diwedd yr 8g chanol y 9g OC.^[2] Yn hanesyddol, roedd yn fan cyfarfod pwysig gwareiddiadau Ewrasiaidd.^[3][4][5]

Mae'r afon yn llifo yn Rwsia trwy goedwigoedd a pheithiau (stepdir). Mae pedair allan o ddeg dinas fwyaf Rwsia, gan gynnwys prifddinas y genedl, Mosgo, wedi'u lleoli ym masn draenio'r Volga.

Mae rhai o'r cronfeydd dŵr mwyaf yn y byd wedi'u lleoli ar ei hyd ac mae ganddi ystyr symbolaidd yn niwylliant Rwseg: yn aml cyfeirir ati fel Волга-матушка Volga-Matushka (Mam Volga) yn llenyddiaeth a llên gwerin Rwseg.

1. ↑ «Река Волга» Archifwyd 2016-03-05 yn y Peiriant Wayback., Russian State Water Registry
2. ↑ Gannholm, Tore (yn en). Birka, Varangian Emporium. https://www.academia.edu/40313672/Birka_Varangian_Emporium.
3. ↑ Luttwak, Edward N. (2011). Grand strategy of the byzantine empire. Belknap Harvard. t. 52. ISBN 978-0674062078. OCLC 733913679.
4. ↑ Walker, Joel (2007). "Iran and Its Neighbors in Late Antiquity: Art of the Sasanian Empire (224–642 C.E.)". American Journal of Archaeology 111 (4): 797. doi:10.3764/aja.111.4.795. ISSN 0002-9114. https://archive.org/details/sim_american-journal-of-archaeology_2007-10_111_4/page/797.
5. ↑ McNeese, Tim. (2005). The Volga river. Philadelphia: Chelsea House Publishers. tt. 14–16. ISBN 0791082474. OCLC 56535045.