Ethiopia

Ethiopia

Arwyddair	Land of origins
Math	gwladwriaeth sofran, gwlad, gwlad dirgaeedig
Prifddinas	Addis Ababa
Poblogaeth	104,957,438
Sefydlwyd	21 Awst 1995 (1995 Constitution of Ethiopia)
Anthem	March Forward, Dear Mother Ethiopia
Pennaeth llywodraeth	Abiy Ahmed
Cylchfa amser	UTC+03:00, Amser Dwyrain Affrica, Africa/Asmara
Nawddsant	Siôr
Iaith/Ieithoedd   swyddogol	Amhareg
Daearyddiaeth
Rhan o'r canlynol	Dwyrain Affrica
Gwlad	Ethiopia
Arwynebedd	1,104,300 km²
Yn ffinio gyda	Swdan, De Swdan, Cenia, Somalia, Jibwti, Eritrea, Y Cynghrair Arabaidd, Somaliland
Cyfesurynnau	9°N 40°E
Gwleidyddiaeth
Corff gweithredol	Llywodraeth Ethiopia
Corff deddfwriaethol	Cynulliad Seneddol Ffederal
Swydd pennaeth   y wladwriaeth	Arlywydd Ethiopia
Pennaeth y wladwriaeth	Sahle-Work Zewde
Swydd pennaeth   y Llywodraeth	Prif Weinidog Ethiopia
Pennaeth y Llywodraeth	Abiy Ahmed
Ariannol
Cyfanswm CMC (GDP)	$111,262 million, $126,783 million
Arian	bir
Canran y diwaith	5 ±1 canran
Cyfartaledd plant	4.395
Mynegai Datblygiad Dynol	0.498
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Gwlad tirgaeedig yng ngogledd-ddwyrain Affrica yw Gweriniaeth Ddemocrataidd Ffederal Ethiopia neu Ethiopia; yr hen enw Cymraeg iddi oedd Abyssinia^[1]. Mae'n ffinio ag Eritrea i'r gogledd, Swdan a De Swdan i'r gorllewin, Cenia i'r de a Somalia a Jibwti i'r dwyrain. Yn y cyfrifiad diwethaf, roedd y boblogaeth yn 104,957,438 (2017)^[2]; Addis Ababa yw'r brifddinas, ac mae ganddi hithau boblogaeth o 3,041,002 (2012).

Mae gan Ethiopia arwynebedd o 1,100,000 km sgwar (420,000 milltir sgwar). Mae'n gartref i 117 miliwn o drigolion (dwywaith maint gwledydd Prydain yn y 2020au; hi felly yw'r 12fed wlad fwyaf poblog yn y byd a'r ail fwyaf poblog yn Affrica ar ôl Nigeria.^[3] Gorwedd y brifddinas genedlaethol (a'r ddinas fwyaf), Addis Ababa, sawl cilomedr i'r gorllewin o Rift Dwyrain Affrica sy'n hollti'r wlad yn blatiau tectonig gwahanol: platiau tectonig Affrica a Somalia.^[4]

1. ↑ "ABYSSINIA - Seren Cymru". William Morgan Evans. 1867-04-05. Cyrchwyd 2022-06-24.
2. ↑ https://data.worldbank.org/indicator/SP.POP.TOTL. dyddiad cyrchiad: 8 Ebrill 2019.
3. ↑ "Population Projections for Ethiopia 2007–2037". www.csa.gov.et. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 3 August 2020. Cyrchwyd 25 September 2020.
4. ↑ "Ethiopia". The World Factbook. CIA. Cyrchwyd 5 April 2021.