Gwyddbwyll

Gwyddbwyll
Enghraifft o'r canlynolgêm bwrdd, math o chwaraeon, gêm dau berson, chwaraeon ar sail gêm Edit this on Wikidata
Mathsequential game, chwaraeon y meddwl, chwaraeon unigolyn Edit this on Wikidata
Dyddiad cynharaf1470s Edit this on Wikidata
Genremind game, abstract strategy game Edit this on Wikidata
Tudalen Comin Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia
abcdefgh
8
a8 black rook
b8 black knight
c8 black bishop
d8 black queen
e8 black king
f8 black bishop
g8 black knight
h8 black rook
a7 black pawn
b7 black pawn
c7 black pawn
d7 black pawn
e7 black pawn
f7 black pawn
g7 black pawn
h7 black pawn
a2 white pawn
b2 white pawn
c2 white pawn
d2 white pawn
e2 white pawn
f2 white pawn
g2 white pawn
h2 white pawn
a1 white rook
b1 white knight
c1 white bishop
d1 white queen
e1 white king
f1 white bishop
g1 white knight
h1 white rook
8
77
66
55
44
33
22
11
abcdefgh
Bwrdd gwyddbwyll llawn ar ddechrau gêm
Gwerin gwyddbwyll a ddarganfuwyd yng Nghastell Ynysgynwraidd, yn dyddio o'r 12ed ganrif, ar y chwith. Mae'r darn a welir ar y dde yn dod o Gaerllion

Gêm i ddau sy'n cael ei chwarae ar fwrdd 8×8 o sgwariau golau a thywyll yw gwyddbwyll. Nod Gwyddbwyll yw gosod Brenin y gwrthwynebydd mewn Siachmat. Ystyr Siachmat yw pan fod y Brenin yn methu osgoi cael ei gipio (neu ei ladd) y symudiad nesaf. Mae'n gêm resymegol a thactegol ddwfn iawn, cymaint felly fel bod rhai yn disgrifio chwarae gwyddbwyll yn wyddoniaeth ac yn gelfyddyd. Mae tarddiad y gêm mwy na thebyg yn India neu Tsieina hynafol, ac fe ledaenodd trwy Iran i Ewrop. Roedd "Gwyddbwyll Gwenddoleu" yn un o Dri Thlws ar Ddeg Ynys Prydain; pan osodwyd y darnau gwyddbwyll ar y bwrdd byddent yn chwarae eu hunain.[1]

Gêm fwrdd debyg o ran defnydd o lain siec ond llawer symlach ac haws ei chwarae yw draffts.

Darlun ar garreg Ockelbo, Sweden
Paentiad o'r arlunydd a'i chwiorydd yn chwarae gwyddbwyll (1555) gan Sofonisba Anguissola
  1. Trioedd Ynys Prydein, gol. Rachel Bromwich (Caerdydd, argraffiad newydd 1991), Atodiad III

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search