Philadelphia

Philadelphia

Math	dinas Pennsylvania, tref ddinesig, dinas Pennsylvania
Poblogaeth	1,603,797
Sefydlwyd	1682
Pennaeth llywodraeth	Jim Kenney
Cylchfa amser	Cylchfa Amser y Dwyrain, UTC−05:00, UTC−04:00
Gefeilldref/i	Mosul, Fflorens, Tel Aviv, Toruń, Tianjin, Incheon, Douala, Nizhniy Novgorod, Abruzzo, Aix-en-Provence, Kobe, Salvador, Frankfurt am Main
Daearyddiaeth
Sir	Philadelphia County
Gwlad	Unol Daleithiau America
Arwynebedd	369.609252 km²
Uwch y môr	12 ±1 metr
Gerllaw	Afon Delaware
Yn ffinio gyda	Upper Darby Township, Pennsylvania, Millbourne, Pennsylvania, Yeadon, Pennsylvania, Darby, Pennsylvania, Colwyn, Pennsylvania, Darby Township, Pennsylvania, Folcroft, Pennsylvania, Tinicum Township, Pennsylvania, West Deptford Township, New Jersey, National Park, New Jersey, Westville, New Jersey, Gloucester City, New Jersey, Camden, New Jersey, Pennsauken Township, New Jersey, Palmyra, New Jersey, Riverton, New Jersey, Cinnaminson Township, New Jersey, Delran Township, New Jersey, Delanco Township, New Jersey, Bensalem Township, Pennsylvania, Lower Southampton Township, Pennsylvania, Lower Moreland Township, Pennsylvania, Abington Township, Rockledge, Pennsylvania, Cheltenham Township, Pennsylvania, Springfield Township, Whitemarsh Township, Pennsylvania, Lower Merion Township, Pennsylvania, Haverford Township, Pennsylvania
Cyfesurynnau	39.9528°N 75.1636°W
Cod post	19019–19255, 19171, 19172
Swydd pennaeth   y Llywodraeth	Maer Philadelphia
Pennaeth y Llywodraeth	Jim Kenney
Sefydlwydwyd gan	William Penn
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Gweler hefyd Philadelphia (gwahaniaethu).

Dinas fwyaf Pennsylvania a'r chweched mwyaf o ran poblogaeth yn Unol Daleithiau America yw Philadelphia. Mae'n gorwedd yn Philadelphia County, ac yn gwasanaethu fel sedd llywodraeth y swydd honno. Ei enw ar lafar yw "Dinas Brawdgarwch" (Saesneg: "the City of Brotherly Love") (Groeg: Φιλαδέλφεια, philadelphia, "brawdgarwch," o'r gair philos "cariad" ac adelphos "brawd").

Yn 2005 roedd ganddi boblogaeth o 1.4 million. Mae Philadelphia yn un o ganolfannau masnach, addysg, a diwylliant pwysicaf yr Unol Daleithiau. Yn 2006 amcangyfrifwyd fod gan ardal ddinesig Philadelphia boblogaeth o 5.8 miliwn, y bumed fwyaf yn UDA.

Yn y 18g, roedd Philadelphia y ddinas fwyaf poblog yn y wlad^[1]. Mae'n debyg iddi fod yr ail fwyaf poblog, ar ôl Llundain, yn yr Ymerodraeth Brydeinig. Y pryd hynny roedd yn bwysicach na dinasoedd Boston a Dinas Efrog Newydd yn nhermau dylanwad gwleidyddol a chymdeithasol, gyda Benjamin Franklin yn chwarae rhan bwysig yn ei goruchafiaeth. Philadelphia oedd canolbwynt cymdeithasol a daearyddol yr 13 gwladfa Americanaidd gwreiddol. Yno yn anad unlle arall y ganwyd y Chwyldro Americanaidd a arweiniodd at greu'r Unol Daleithiau.

1. ↑ Gwefan ushistory.org