Royal Charter

Royal Charter

Enghraifft o'r canlynol	agerlong
Cysylltir gyda	John Evans
Hyd	71.6 metr
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Roedd y Royal Charter yn llong hwylio stêm a ddrylliwyd ar arfordir dwyreiniol Ynys Môn ger pentref Moelfre ar 26 Hydref 1859. Collwyd y rhestr o deithwyr yn y llongddrylliad, felly nid oes sicrwydd am yr union nifer o fywydau a gollwyd, ond gallai fod cyn uched â 459. Dyma'r llongddrylliad a laddodd fwyaf o bobl o bob un ar arfordir Cymru. Collwyd tua 200 o longau llai yn yr un storm.

Adeiladwyd y Royal Charter yng Ngwaith Haearn Sandycroft ar Afon Dyfrdwy a lansiwyd hi yn 1857. Roedd yn fath newydd ar long, llong hwyliau ond gyda pheiriant ager y gellid ei ddefnyddio pan nad oedd gwynt. Defnyddid hi ar y fordaith o Lerpwl i Awstralia, ar gyfer teithwyr yn bennaf ond gyda rhywfaint o le i gargo. Roedd lle i tua 600 o deithwyr. Ystyrid hi yn llong gyflym iawn; gallai wneud y daith i Awstralia mewn llai na 60 diwrnod.