Strathclyde

Strathclyde

Math	Scottish region
Prifddinas	Glasgow
Sefydlwyd	16 Mai 1975
Daearyddiaeth
Sir	Yr Alban
Gwlad	Yr Alban
Cyfesurynnau	55.7333°N 5.0333°W
Ffeiliau perthnasol ar Comin
[golygwch ar Wicidata]

Un o naw cyn-rhanbarth llywodraeth leol yn yr Alban oedd Strathclyde (Gaeleg: Srath Chluaidh; Cymraeg: Ystrad Clud), a grewyd gan Deddf Llywodraeth Leol (yr Alban) 1973 a diddymwyd ym 1996 gan Ddeddf Llywodraeth Leol (yr Alban) 1994. Roedd rhanbarth Strathclyde wedi ei is-rannu yn 19 ardal.

Roedd rhanbarth Strathclyde yn gorchuddio ardal a oedd yn ymestyn o arfordir gorllewinol yr Alban i'r Ucheldiroedd yn y gogledd, a'r Uwchdiroedd Deheuol i'r de. Roedd ganddo boblogaeth o dros 2.5 miliwn, y boblogaeth fwyaf o'r holl ranbarthau. Y llywodraeth rhanbarthol oedd yn gyfrifol am addysg, o'r ysgol feithrin i'r colegau; gwaith cymdeithasol; yr heddlu; tân; carthffosiaeth; cynllunio strategol; ffyrdd a thrafnidiaeth, ac felly roedd yn cyflogi bron i 100,000 o weision cyhoeddus (bron i hanner ohonynt ym maes addysg).

Lleolwyd y pencadlys gweinyddol yn y ddinas fwyaf, sef Glasgow, a dominyddwyd gwleidyddiaeth gan y Blaid Lafur yn bennaf. Y Parchedig Geoff Shaw, a fu farw ym 1978, oedd ymgynullwr cyntaf y cyngor rhanbarthol. Ei arweinyddiaeth ef oedd yn gyfrifol yn bennaf am strategaeth arloesol y rhanbarth ar aml-amddifadiad - a barhaodd i fod yn ymrwymiad canolig trwy'r "Social Strategy for the Eighties" (1982) a "SS for the 90s".^[1]

Defnyddir yr ardal a wasanaethwyd gan y rhanbarth hyd heddiw fel ardal llu heddlu Strathclyde Police, a'r gwasnaeth tân, gan Strathclyde Fire a Rescue Service, ac fel ardal drafnidiaeth gan y Strathclyde Partnership for Transport.

1. ↑ http://www.freewebs.com/publicadminreform/